فقالوا ربنا باعد بين اسفارنا وظلموا انفسهم فجعلناهم احاديث ومزقناهم كل ممزقٍ ن في ذلك لاياتٍ لكل صبارٍ شكورٍ
ولى (اين ناسپاس مردم) گفتند: "پروردگارا! ميان سفرهاى ما دورى بيفكن" (تا بينوايان نتوانند دوش به دوش اغنيا سفر كنند! و به اين طريق) آنها به خويشتن ستم كردند! و ما آنان را داستانهايى (براى عبرت ديگران) قرار داديم و جمعيتشان را متلاشى ساختيم; در اين ماجرا، نشانههاى عبرتى براى هر صابر شكرگزار است. (19)
But they said: "Our Lord! Place longer distances between our journey- stages": but they wronged themselves (therein). At length We made them as a tale (that is told), and We dispersed them all in scattered fragments. Verily in this are Signs for every (soul that is) patiently constant and grateful.
(19) (فقالوا ربنا باعد بين اسفارنا و ظلموا انفسهم فجعلناهم احاديث ومزقناهم كل ممزق ان في ذلك لايات لكل صبار شكور): (پس گفتند، پروردگارابين سفرهاي ما فاصله زياد قرار بده و به خود ستم كردند، پس آنها را داستاني براي آيندگان قرار داديم و ايشان را چنان متفرق و پراكنده كرديم كه قابل تصور نيست و دراين امر براي هر فرد بسيار صابر و شكرگزار نشانه هايي وجود دارد) يعني اين مردم به جاي سپاسگزاري از بابت امنيت و نزديكي قراءشان ، ناسپاسي كردند و گفتند: خدايا بين سفرهاي ما دوري بيانداز، يعني دهكده هاي ما را از هم دوركن و اين امر عين كفر و طغيان بود، همانطور كه بني اسرائيل از مرغ بريان و ترنجبين به ستوه آمده و تقاضاي سير و پياز كردند€پس خدا هم به جهت اين ناسپاسي شهر و ديارشان را ويران كرد و جمعشان راپراكنده ساخت و آنها در واقع با ارتكاب گناهان به خودشان ستم كردند و خدا هم عين و اثري از آنها باقي نگذاشت و جز داستان و سرگذشت چيزي از آنها باقي نماند واجزاءشان از هم متفرق و پراكنده شد و همچون غباري پخش و منتشر شدند.و در اين داستان براي هر كسي كه در راه خدا بسيار صابر بوده و نعمات الهي راشكرگزار باشد اندرزها و آياتي وجود دارد، چون چنين فردي از اين داستان استدلال كرده و نتيجه مي گيرد كه برانسان واجب است كه پروردگارش را بپرستد و نفس خود رااز هوا باز دارد و نعمات خدا را شكرگزارد و نيز استدلال مي كند كه در ماوراء زندگي دنيوي ، روز بعثي هست كه انسان در آن روز به جهت اعمالش مجازات مي شود.
متنذ يل تفسير عمو مي آ يات18 تا19 سو ره سبا مي با شد: و قر ا ر د ا د يم بين ا هل سبا و بين شهر ستا نها ئي كه بر كت د ا ده بو د يم د ر آن ها شهر ستان ها و آ با دي ها كه بيك د يگر متصل بو د و از هر يك د يگري ظا هر و هو يد ا بو د و گفتيم به آ نها كه سير كنيد د ر ا ين قري خو اه د ر شب و خو اه د ر ر وز با كما ل ا من بد ون ا حتياج به حملز ا د و تو شه و بد ون خوف از سباع بيا بان ها و از قطاع ا لطر يق. فقا لو ا ر بنا با عد بين ا سفا ر نا و ظلمو ا ا نفسهم فجعلنا هم ا حا د يث و مز قنا هم كل ممزق ان فيذ لك لا يات لكل صبا ر شكو ر: پس گفتند. پر و ر د گا ر ما د و ري بيند از و فا صله قر ا ر ده ميا نه سفر هاي ما كه د ر صحر ا ها و بيا با نها و كوه ها سير كنيم و ظلم كر د ند به نفوس خو د پس قر ا ر د ا د يم و جعل فر مو د يم آن ها ر ا ا حا د يث كه د ر بعد از آن ها حكا يت پيش آ مد آن ها ر ا نقل كنند و كو بيد يم آن ها ر ا كل كو بيد ني بد ر ستي كه د ر قضا ياي ا ين ها آ يا تي ا ست بر اي هر صبر كننده د ر شد ا ئد و شكر كننده د ر نعم ا لهيه. ا ين آ يات د و نحوه تفسير د ا ر د, يكي ظا هر, و د يگري با طن, ا ما ظا هر: و جعلنا بينهم يعني ا هل سبا. و بين ا لقري ا لتي با ر كنا فيها بيت ا لمقدس و شا مات كه از نعم ا لهيه و فو ر د ا شت و بر كات ا لهيه د ر آن ها بسيا ر بو د. قري ظا هره آ با دي ها و شهر ها متصل به يك د يگر كه ا هل ا ين آ با دي ا هل آن آ با دي ر ا مشا هده مي كر د ند بين آن ها بيا با ني نبو د. و قد ر نا فيها ا لسير سهل و آ سان كر د يم د ر ا ين قري مسا فرت ر ا كه هيچ ا حتياج به حمل آذ و قه و و سا ئل سفري ند ا شتند و د ر همه ا ين قري تمام و سا ئل مو جو د بو د. سير و ا يا ا مر ا نبياء بو د يا فر مان ا لهي. فيها ليا لي و ا يا ما يعني چه د ر شب مسا فرت كنيد چه د ر ر وز. آ منين هيچ گو نه ضر ري وز حمتي و آ سيبي بر شما ند ا ر د نه حيو ا نات د ر نده و نه گز نده و نه سا رق و قا طع طر يق, نه خستگي و حر ا رت شمس و نه بر و دت هو ا. فقا لو ا ر بنا با عد بين ا سفا ر نا ما طا لب بيا بان ها و كوه ها و د ره ها هستيم و مي خو ا هيم مشا هده ا و ضاع آن ها ر ا بكنيم. و ظلمو ا ا نفسهم د ر ا عر اض از ا نبياء و طغيان د ر معا صي و كفر ان نعم ا لهيه. فجعلنا هم ا حا د يث كه بعد از آن هاذ كر حا لات آن ها ر ا كنند و با صطلاح سرز با نها بيفتند. و مز قنا هم كل ممزق بعد از آن كه به سيل و ا مر اض مبتلا شد ند و متفرق د ر ا طر اف هر عده ئي يك گو شه گر فتا ر. ان فيذ لك لا يات لكل صبا ر شكو ر صبا ر بسيا ر صبر كننده, هر چهز حمت د ا شته با شد چه صبر د ر عبا رت و چه صبر د ر ترك معا صي و چه صبر بر مصا ئب و بليات و شكو ر بسيا ر شكر گذ ا ر د ر, تفضلات ا لهي از ا ر سا ل ر سل و ا نز ا ل كتب و هد ا يت و ا ر شا د و نعم د نيوي و ا خر وي. و ا ما تفسير به با طن: ا خبا ري د ا ر يم د ر بحث حضرت صا دق ع با حسن بصري و حضرت با قر ع با قتا ده فقيه ا هل بصره و مكا تبه حضرت بقيت ا لله و غير ا ين ها كه تفسير كر د ند به ا ئمه ا طها ر و د و ره ظهو ر حضرت بقيت ا لله و ا منيت شيعه د ر آن د و ره, مر ا جعه كنيد به تفسير بر هان.