فنظر نظره في النجوم
(سپس) نگاهى به ستارگان افكند... (88)
Then did he cast a glance at the Stars.
(88) (فنظر نظره في النجوم ): (در اين هنگام يك نظر به ستارگان كرد)
متن ذ يل تفسير عمو مي آ يات88 تا89 سو ره صا فات مي با شد: پس نظر كر د يك نگاه د ر ستا ره ها پس فر مو د بد ر ستيكه من مر يض هستم. ا ين د و آ يه از مشكلات آ يات ا ست كه مر ا د از نظر چيست و معني سقيم چيست و مفسر ين و جو هي گفتند كه بنظر نميا يد و مخا لف با مقام ا بر ا هيم ا ست و د ر ا خبا ر د ا ر د ما كذب ا بر ا هيم و ما كان سقيما . تو ضيح كلام مو قوف بر بيان چند مقد مه ا ست: مقد مه ا و لي ا ينكه باب تو ر يه يك باب و ا سعيست كه ا نسان كلا مي بگو يد كه ظا هري د ا شته با شد و مقصو د ا و غير ظا هر با شد بخصوص د ر مو ر د خوف و خطر و بر اي ا ين يك مثا لي ميز نيم و آن ا ينستكه جما عتي از ا صحاب بخد مت حضرت صا دق مشرف بو د ند كه شخصي از ا كا بر ا هل سنت و علماء آ نها و ا ر د شد و به حضرت صا دق عرض كر د ما تقو ل فى شيخين شما چه عقيده اي د ا ر يد د ر حق ا با بكر و عمر حضرت فر مو د هما ا ما مان عا د لان قا سطان كا نا علي ا لحق و مضيا عليه عليهما ر حمت ا لله كه ا ين د و ا مام و عا د ل و قا سط بو د ند و بو د ند بر حق و بر همين عقيده از د نيا ر فتند بر آ نها ر حمت ا لهي با شد چون آن عا لم سني ر فت ا صحاب تعجب كر د ند كه همچه تعر يفي از آ نها خو د سنيها هم نميكنند سئو ا ل كر د ند از حضرت حضرت فر مو د ا ينكه گفتم هما ا ما مان ا شا ره ب آ يه شر يفه بو د كه ميفر ما يد و منهم ا ئمت يد عون ا لي ا لنا ر و ا ينكه گفتم عا د لان بر اي ا ينكه عد و ل كر د ند از حق و ا نكا ر نمو د ند و ا ينكه گفتم قا سطان ا شا ره ب آ يه شر يفه بو د كه فر مو د و ا ما ا لقا سطون فكا نو ا لجهنم حطبا بمعني ظا لم ا ست و ا ينكه گفتم كا نا علي ا لحق حق ا مير ا لمؤ منين ا ست و ا ينها بر د شمني ا و بو د ند و ا ينكه گفتم و مضيا عليه بهمين د شمني از د نيا ر فتند و ا ينكه گفتم عليهما ر حمت ا لله ر حمت ا لله پيغمبر ا ست خصم آ نها با شد. مقد مه ثا نيه ا ينكه علم نجوم ر و اج د ا شت چنا نچه تا كنون ر و اج د ا ر د و د ر تقا و يم مينگا ر ند كه ا و ضاع كو ا كب د لا لت د ا ر د بر ا مو ري از تر بيع و تثليث و مقا بله و مقا ر نه بعض كو ا كب با يكد يگر يك تا ثير ا تي د ر عا لم د ا ر د و هنوز ميا يند و مي- پر سند سا عت بر اي جا بجا شدن لباس نو پو شيدن مسا فرت از د و اج شر وع به تجا رت و كسب و ا شباه ا ينها چه مو قع خوب ا ست كه ا كثر آ نها د ر وغ ا ست و گفتند ا لمنجم كذ اب. مقد مه سيم ا ينكه مشر كين يك ر وز د ا شتند كه تمامزن و مر د كو چك و بز رگ از شهر خا رج ميشد ند و بر اي تفر يح و تفرج خا رج شهر مير فتند و چون حضرت ا بر ا هيم د ر نظر د ا شت كه پس از خا رج شدن آ نها بر و د و ا صنام و بتهاي آ نها ر ا بشكند و نا چا ر بو د كه با آ نها بير ون ر و د خو ا ست عذ ري بر اي نر فتن بيا و ر د. فنظر نظره في ا لنجوم بر حسب عقيده آ نها كه بتا ثير ات كو ا كب معتقد بو د ند فر مو د ا ين ا و ضاع كه شما هم مشا هده ميكنيد و ميچذ ير يد د لا لت د ا ر د بر ا ينكه من ا گر خا رج شوم با شما مر يض ميشوم آ نها پذ ير فتند و ا و ر ا از ر فتن معاف كر د ند و غرض ا بر ا هيم از جمله فقا ل ا ني سقيم فاء تفر يع ا ست كه پس از نظره بنجوم فر مو د ا ني سقيم و مر ا دش مرض ر و حي بو د چون ا ينها ا شتغا ل بملا هي و لهو يات و ساز و آ و از و ر قص و كف بر كف ز دن و سا ير معا صي د ا ر ند و ا ين مو جب تا لم ر وح ا بر ا هيم ميشد و نكته د يگر ا ينكه ا طلاق سقيم بر كسيكه مشرف به سقيم ا ست ميشو د چنا نچه حضرت علي ا كبر خد مت پد رش عرض كر د ا لعطش قتلني يعني مشرف بقتل ا ست ا بر ا هيم فر مو د خر وج من مشرف بمرض ر و حي من ميشو د و آ نها بمقتضاي نجوم تو هم كر د ند كه مر ا دش مرض جسما نيست و پذ ير فتند و ا ين يك تو ر يه بو د و مفا د ا خبا ر هم خوب و ا ضح ميشو د كه فر مو د ند ما كان سقيما و ما كان كاذ با- ما كذب ا بر ا هيم و ما كان سقيما ا لبته ا نسان مؤ من ا ين منظره هاي فسق و فجو ر ر ا كه مشا هده ميكند تا لم ر و حي پيد ا ميكند چه ر سد بمقام مقدس ا نبياء از ا ينجا پي ببر يد بتا لمات ا مير ا لمؤ منين د ر عصر خلفاء سگا نه و ا ئمه طا هر ين د ر عصر بني- ا ميه و بني ا لعباس و علماء ا علام د ر ا عصا ر متما د يه و ا مامز مان د ر عصر حا ضر و.