واسال من ارسلنا من قبلك من رسلنا اجعلنا من دون الرحمن الهه يعبدون
از رسولانى كه پيش از تو فرستاديم بپرس: آيا غير از خداوند رحمان معبودانى براى پرستش قرار داديم؟! (45)
And question thou our apostles whom We sent before thee; did We appoint any deities other than (God) Most Gracious, to be worshipped?
(45) (وسئل من ارسلنا من قبلك من رسلنا اجعلنا من دون الرحمن الهه يعبدون ): (و از رسولاني كه قبل از تو فرستاده بوديم بپرس : آيا غير از خداي رحمان خداياني قرار داده بوديم كه مردم آنها را بپرستند؟) در اينجا به عنوان نتيجه همه سخنان مذكور، خطاب به رسول خدا مي فرمايد: به كتابي كه بر تو وحي شده متمسك شو، چون تو بر صراط مستقيم ثابت و پابرجا هستي ، راه روشني كه هرگز سالكان خود را به بيراهه نمي كشاند و آنها را به سرمنزل كمال و سعادت رهنمون مي شود و اين قرآني كه به تو وحي شده ، ذكر و يادآوري خداست براي تو وقومت و بزودي در روز قيامت ، از آن بازخواست مي شويد. در ادامه مي فرمايد: ازرسولاني كه قبل از تو ارسال شده اند، بپرس كه آيا ما براي آنها آلهه ديگري به غير ازخداي رحمان قرار داده بوديم كه آنها مردم را بسوي عبادت آن فرا بخوانند؟ بعضي مفسران (44) سؤال مذكور را متوجه امت آن انبياء دانسته اند و بعضي (45) ديگر سؤال مذكور را متوجه ارواح انبيائي دانسته اند كه حضرت رسول ص در شب معراج با آنان مواجه شد، و در تأييد اين معناي اخير رواياتي نيز وجود دارد.(46)
و سئو ا ل كن از كسا ني كه ما فر ستا د يم از پيش از پيغمبر ان ما آ يا قر ا ر د ا د يم و جعل فر مو د يم از غير خد ا و ند ر حمن خد ا يا ني كه عبا دت آ نها بكنند. ا و لين د عوت تمام پيغمبر ان د عوت به تو حيد بو ده بلكه غرض ا صلي از ا ر سا ل ر سل همان تو حيد بو د و بقيه د ستو ر ات متفرع بر همين تو حيد ا ست كه ا و ل ا لد ين معر فت ا لله و كما ل معر فته تو حيده- ا لخطبت. و سئل من ا ر سلنا من قبلك من ر سلنا بعضي گفتند سئو ا ل از مؤ منين ا هل كتاب ا ست كه ا نبياء بني ا سر ا ئيل بر آ نها ا ر سا ل شده پس معني و سئل ا مم من ا ر سلنا و ا تباع من ا ر سلنا بتقد ير مضاف و بعضي گفتند مر ا د سئو ا ل از ا هل كتا بين يهو د و نصا ري تو ر اه و ا نجيل لكن خلاف ظا هر آ يه ا ست و ا خبا ر بسيا ري د ا ر يم كه مر ا د ليلت ا لمعر اج ا ست كه ا ر و اح جميع ا نبياء و ر سل د ر خد متش مشرف شد ند حضرت بر حسب ا مر ا لهي از آ نها سئو ا ل كر د كه شما بر چه مبعوث شد يد گفتند : بر تو حيد و بشا رت به ر سا لت شما و و لا يت علي ا مير ا لمؤ منين و ا ين ا خبا ر مفصل ا ست خلا صه آن ذ كر شد. ا جعلنا من د ون ا لر حمن آ لهت از شمس و قمر و ا صنام و ملا ئكه و جن و ا نس و آ تش و حيو ا نات كه هر د سته از مشر كين آ نها ر ا آ لهه خو د قر ا ر د ا ده بو د ند. يعبد ون بلكه مسئله تو حيد بحكم عقل و حس از ا بده بد يهيات ا ست جاي شك و ر يب نيست.