عوض نكرد.(1)از اين نمونه ها در كتب تاريخى بسيار است و همه بيانگر آن است كه مسجد جايگاه فراگيرى علوم گوناگون بوده است و حتى پس از تشكيل مدارس به سبك خاص آن مانند مدارس نظاميه و مستنصريه باز هم مسجد رواج و رونق خود را از دست نداد و همچنان پايگاه تعليم و تدريس علوم و معارف اسلامى باقى ماند و هم اكنون نيز در حوزه هاى علميه، مراجع و اساتيد بزرگ جلسات درسى خود را در مساجد تشكيل مى دهند.
يكى از دلايل اين كار، استفاده از فضاى معنوى مسجد و همسو كردن علم و عمل و دانش و تقواست و اين يكى از ويژگيهاى اسلام است كه تنها علمى را محترم مى شمارد كه همراه با ايمان باشد و جدايى اين دو را فاجعه مى داند.
اين را هم بگوييم كه مسجد در طول تاريخ اسلام همواره محل تجلى هنرهاى هنرمندان اسلامى بوده و نمودارى از هنر معمارى و كاشيكارى و نقاشى و خطاطى و گچ برى و آيينه كارى و منبت كارى و صنايع دستى و ديگر انواع هنرها كه در محرابها و مناره ها و گنبدها و منبرها و قنديلها و فرشها و پرده ها و ظروف و شمعدانى ها به كار رفته است، مى باشد و صحيح است اگر گفته شود كه مسجد نمايشگاه هنرهاى اسلامى است.
مسجد براى خود احكام ويژه اى دارد كه در كتابهاى فقهى آمده است و ما براى رعايت اختصار ، آن احكام را با استفاده از كتاب العروة الوثقى در زير مى آوريم:
1 - زينت كردن مسجد با طلا حرام است.
2 - فروختن زمين و آلات مسجد حرام است اگر چه خراب شده و آثار مسجد در آن نباشد.
1 - همان كتاب.