كسانى كه اموال خود را در شب و روز، پنهان و آشكارا انفاق مى كنند،اجر و پاداششان نزد پروردگارشان است و نه ترسى براى آنهاست ونه غمگين مى شوند.
در تفاسير صافى، مجمع البيان، قرطبى و كبير فخررازى آمده كه اين آيه در شأن حضرت على عليه السلام نازل شده است. هنگامى كه آن حضرت فقط چهار درهم ذخيره داشت، يك درهم را در روز، يك درهم را در شب، سومين آنرا مخفيانه، و چهارمين درهم را آشكارا در راه خدا انفاق نمود.
البته وعده ى اين آيه، شامل همه كسانى مى شود كه اينگونه عمل كنند. چنين افرادى نه از فقر و تنگدستى بيم دارند، چون به وعده هاى خداوند ايمان داشته و به او توكّل مى كنند، و نه بخاطر انفاق، اندوهگين مى شوند، چون به رضايت الهى و آثار اخروى انفاق توجّه دارند.
شايد دليل آنكه ليل بر نهار ويا سرّ بر علانية مقدّم شده است، آن باشد كه انفاق هاى پنهانى در دل شب ارزش بيشترى دارد. (752)
اين آيه به منزله ى جمع بندى چهارده آيه گذشته است كه درباره انفاق بحث مى كرد. موضوعى كه هيچ موردى در قرآن اينگونه مفصّل بحث نشده است. آثار انفاق بر كسى پوشيده نيست، از جمله: تعديل ثروت وكم شدن اختلافات طبقاتى، ايجاد محبّت، شكوفايى روح سخاوت و بالاتر از همه قرب به خداوند.
انفاق، علاوه بر انفاق مال و ثروت، شامل انفاقِ علم، آبرو و مقام نيز مى شود. كلمه ى انفاق، در لغت به معناى پر كردن گودال و در اصطلاح، به معناى پر كردن و بر طرف نمودن كمبودهاى مالى است.
يادآورى اين نكته لازم است كه توجّه اسلام به مسئله انفاق، به معناى گداپرورى و رواج تكدّى گرى نيست. زيرا در بسيارى از روايات، از كسانى كه بدون داشتن نياز، از ديگران درخواست كمك مى كنند، مذمّت شده واز سوى ديگر بهترين نوع انفاق، در اختيار قراردادن ابزار كا ر به جاى پول دادن، معرفى شده است.
1- داشتن روحيّه ى انفاق و سخاوت مهم است، نه يكى دو بار انفاق آنهم از روى ترحّم. ينفقون فعل مضارع بر استمرار دلالت دارد.
2- تعيين نشدن اجر الهى، نشانه ى گستردگى آن است. اجرهم
3- وعده هاى الهى، بهترين مشوّق انسان در كارهاى نيك است. فلهم اجرهم
4- آرامش و امنيّت، از بركات انفاق است. لاخوف عليهم ولا هم يحزنون
752-ان تجتنبوا كبائر ما تنهون... نكفّر عنكم سيئاتكم... نساء، 31.