آيه: 62 وَلَا نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا وَلَدَيْنَا كِتَابٌ يَنطِقُ بِالْحَقِّ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ

ترجمه:

و ما هيچ كس را جز به مقدار توانش تكليف نمي كنيم ، و نزد ما كتابي است كه به حق ّ سخن مي گويد (و بر كار مردم گواه است ) و به آنان هيچ ستمي نمي شود.

نکته ها

در فقه قاعده اي به نام قاعده ي ((نفي عسر و حرج )) وجود دارد، كه مبناي آن همين آيه است . يعني هرگاه تكليفي موجب سختي غير قابل تحمّل گرديد، آن تكليف ساقط مي شود.

پيام ها:

1- گرچه سبقت و سرعت در كارهاي خير ارزش دارد، ولي افراط ممنوع است . (الاّ وسعها)

2- تكليف همه ي انسان ها يكسان نيست . هر كس به مقدار توان جسمي ، فكري و ماليش مكلّف است و خداوند تكليف غني را از فقير نمي خواهد. (لا نكلّف نفسا الاّ وسعها)

3- در جهان بيني الهي ، هيچ كس گرفتار عقده و احساس حقارت نمي شود، چون بيش از توانش تكليفي ندارد. (الاّ وسعها) (آري هر كس تواني دارد و وظيفه اي ، پس بايد آرامش داشته باشيم )

4- نظام آفرينش ، حساب و كتاب دارد. (و لدينا كتاب )

5- برخي از شرايط مديريّت در اين آيه ذكر شده است ، از جمله : الف : آشنايي به توانايي افراد و واگذاري كار به مقدار توان آنان .(وسعها) ب : نظارت دقيق بر كار و وظايف آنان . (كتاب ينطق بالحق ّ) ج : عدالت در تنبيه يا تشويق آنان . (و هم لا يظلمون )