برگزیده ای از تسنیم

خداوند قهّاري است كه در متن قهر او مهر هم وجود دارد.

تذكّر: چون رحمت الهي نامحدود است و همه چيز را فرا مي‌گيرد، به‏طوري كه هيچ موصوف يا وصفي، هيچ جوهر يا عرضي، هيچ ذات يا فعلي و بالاخره هيچ شأني از شئون جهان آفرينش عاري از رحمت واسع خداوند نيست و رحمت او نيز لطف و عدل است و هرگز وصفي از اوصاف الهي در شأني از شئون از عدل خداوند تهي نيست پس همه كارهاي الهي در عين وصف خاص خود از قبيل قهر، عقاب، عذاب و مانند آن، مصداق رحمت و عدل خواهد بود. البته هنگام مقايسه و سنجش مي‌توان كاري را قهر بدون مهر و عقاب بدون رحمت رحيمي متصف كرد.

آنچه از آيه (ورَحمَتي وسِعَت كُلَّ شي‏ء)[1] و از دعاي «برحمتك الّتي وسعت كلّ شي‏ء»[2] برمي‌آيد همين است و آنچه از حيات دانستن جهاد، قتال و شهادت كه از آيه (ياَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا استَجيبوا لِلّهِ ولِلرَّسولِ اِذا دَعاكُم لِما يُحييكُم)[3] كه مورد آن قتال است (هرچند مورد، مخصص نيست و همه احكام الهي مشمول آن است) استفاده مي‌شود همان است كه از آيه قصاص استظهار شد.

گفتار اميرمؤمنان حضرت علي بن ابي‏طالب(عليه‌السلام) مي‌تواند شاهد صدق به‏هم آميختگي محمود و ممدوح قهر و مهر الهي باشد: «هو الّذي اشتدّت نقمته علي أعدائه في سعة رحمته و اتّسعت رحمته لأوليائه في شدّة نقمته».[4]

[1] ـ سوره اعراف، آيه 156.

[2] ـ مصباح المتهجّد، ص774، دعاي كميل.

[3] ـ سوره انفال، آيه 24.

[4] ـ نهج البلاغه، خطبه 90.