البته همان‌طور كه گفته شد با نگاه به رخدادهاي عيني از منظر سنجش و محاسبه، حكم قهر از مهر جدا و شأن رحمت از كار نقمت ممتاز است؛ ليكن از منظر مطلق نگري و ارزيابي هندسه رحمت و لطف بيكران، مي‌توان رحمت الهي را داخل در قهر دانست و بدون امتزاج آن را مشاهده كرد:
از مباحثي كه استاد علامه طباطبايي عميقاً به آن پرداخته‌اند بدعتگذاري بعضي از صحابه درباره حج تمتع است كه تعبير شديد اللحن (واعلَموا اَنَّ اللّهَ شَديدُ العِقاب) در آيه مورد بحث گوياي آماده بودن زمينه براي همين بدعت است.
در سال دهم هجري، پيامبر اكرم(صلّي الله عليه و آله و سلّم) براي سفر حج اعلان عمومي كرد. در اين سفر كه بسياري از صحابه و اهل مدينه ايشان را همراهي كردند، پس از اتمام سعي، جبرئيل امين بر پيامبر اكرم(صلّي الله عليه و آله و سلّم) نازل شد و تشريع حج تمتع از خداي سبحان را ابلاغ كرد، آن‌گاه رسول خدا(صلّي الله عليه و آله و سلّم) دستور دادند كساني كه قرباني همراه ندارند «تقصير» كنند و از احرام خارج شده و آماده حج تمتع گردند.
اين فرمان براي برخي صحابه، مانند خليفه دوم كه هنوز رسوبات جاهلي در ذهن آنها بود، گران آمد و او را به استبعاد وا داشت كه چگونه از احرام بيرون رويم و از محرماتِ احرام، مانند همبستري با زنان، بهره‌مند شويم و در حالي كه آب غسل از سرهايمان مي‌ريزد براي حج تمتع محرم شويم. پيامبر اكرم(صلّي الله عليه و آله و سلّم)
[1] ـ مثنوي معنوي، ص15، دفتر اول، بيت 243.