برخي از روايات شيعه و اهل تسنن دلالت دارد كه پيامبر اكرم(صلّي الله عليه و آله و سلّم) در حجةالوداع، پس از اعمال عمره براي حج تمتع احرام بستند؛ نظير صحيحه معاوية بن عمار از امام صادق(عليه‌السلام) كه در نقل داستان حجةالوداع فرمود: «فخرج النبيّ(صلّي الله عليه و آله و سلّم) و أصحابه مهلّين بالحجّ حتي أتي مني».[1]

9. بررسي توجيهات و پاسخ آنها

أ برخي به آيه مورد بحث تمسّك كرده و گفته‌اند طبق ظاهر (واَتِمُّوا الحَجَّ والعُمرَةَ لِلّه) حج و عمره دو عبادت مستقل است و هيچ‏يك در ديگري جاسازي نشده و پيوندي با هم ندارند؛ يعني آيه چنين است: «أتموا الحجّ لله و أتموا العمرة لله» و از حج، حجِّ قران و افراد و از عمره، عمره مفرده مراد است، پس حج آميخته با عمره كه دو جزء از يك عبادت باشند، با ظاهرِ قرآن مطابق نيست.[2]

در پاسخ بايد گفت اوّلاً اين آيه بر مطلبي كه از دومين مدّعي خلافتْ رسيد دلالت ندارد، زيرا صدر آيه تنها بيان مي‌كند كه حج و عمره براي خدا و از اعمال عبادي است؛ ولي دو عبادت مستقل بودن آن را بايد از دليل ديگر فهميد.

ثانياً ذيل آيه به خوبي تشريع حج تمتع از سوي خدا و وجوب آن را بر نائي مي‌فهماند: (فَاِذا اَمِنتُم فَمَن تَمَتَّعَ بِالعُمرَةِ اِلَي الحَجِّّ... ذلِكَ لِمَن لَم يَكُن اَهلُهُ حاضِرِي المَسجِدِ الحَرام).اين جمله به صورت اصلي كلي (قضيه حقيقي نه خارجي) آمده است و به پيامبر اكرم(صلّي الله عليه و آله و سلّم) يا گروهي خاص اختصاص ندارد.

[1] ـ الكافي، ج 4، ص 247؛ الدر المنثور، ج1، ص520.

[2] ـ ر.ك: الدر المنثور، ج1، ص520.