به سبب ويژگيهاي اين مصحف، بسياري از دانشپژوهان در پي دستيابي و خواندن آن بودهاند. محمدبن سيرين ميگويد: «شنيدم امام، آن مصحف را بر اساس تنزيل (تفسير) نوشته است. اگر برآن مصحف دست مييافتم، دانش در آن بود. به دنبال آن كتاب بودم و به مدينه نامه فرستادم، ولي آن را نيافتم.»(36)
زُهَري درباره اين مصحف ميگويد: «اگر يافت ميشد، سودمندتر (از هر تفسير) و داراي دانشي بيشتر بود.»(37) ولي چرا اين مصحف ـ به رغم دانشها و سودمندي آن ـ اكنون در دسترس نيست؟! در تاريخ ميخوانيم امام علي عليهالسلام پس از پايان بردن اين مصحف، آن را بر مردم عرضه كرد و همگان را به استفاده از آن فراخواند، ولي پذيرفته نشد. از اين رو، امام آن را ـ براي هميشه ـ نزد خود و ديگر امامان عليهمالسلام نگهداشت.(38)
علّت عدم پذيرش مصحف از سوي مردم، هماهنگ نبودن آن با خواستههاي نامشروع سياستمداران بود. امام علي عليهالسلام در اين باره ميفرمايد: «هنگامي كه اسامي اهل حق و باطل را ـ در آنچه خداتبيين كردهبود.ـ دانستند و اين، مصالحشان را از بين ميبرد، گفتند: ما به آن نياز نداريم. ما به خاطر آنچه داريم، از آن بينيازيم.»(39)
در اخبار اهلبيت عليهمالسلام آمده است: امام علي عليهالسلام سوگند خورد جز براي نماز عبا بر دوش نگذارد تازماني كه قرآن را جمعآوري كند. از اين رو، از مردم كناره گرفت تا قرآن را گرد آورد. پس از آن، قرآن گردآوري شده را نزد مردم ـ كه در مسجد جمع شده بودند.ـ برد. آنها از خود ميپرسيدند: ابوالحسن براي چه آمده است. امام كتاب را به آنان نشان داد و فرمود: رسول اللّه صلياللهعليهوآله فرمود: «من در ميان شما چيزهايي ميگذارم كه اگر به آنها چنگ زنيد، هرگز گمراه نميشويد؛ كتاب خدا و عترت و اهلبيتم.» اين كتاب است و من عترت.
آنگاه خليفه دوم برخاست و گفت: اگر نزد تو قرآني يافت ميشود، پيش ما نيز مانند آن هست؛ بدان نيازي نداريم.
امام عليهالسلام پس از آن كه حجّت را بر آنها تمام كرد، كتاب را برگرداند.
امام صادق عليهالسلام ميفرمايد: «امام كتاب را برداشت و به خانهاش برگشت، در حالي كه اين آيه را ميخواند:
«... آن را پشت سرافكندند و به بهاي كمي فروختند و چه بدمتاعي ميخرند.»(40)
مصحف امام علي عليهالسلام كجاست؟
از شماري روايات فهميده ميشود اين مصحف، پس از امام، به فرزندش امام حسن عليهالسلام و سپس به ديگر امامان عليهمالسلام رسيد و اكنون در دست امام زمان عليهالسلام است.(41) امام صادق عليهالسلام ميفرمايد: «هنگامي كه قائم قيام كند، مصحفي را كه علي عليهالسلام نوشته است، با خود ميآورد.»(42)
چنان كه گفتيم، امام علي عليهالسلام اين مصحف را طبق ترتيب نزول آيات جمعآوري و مرتب كرد. از اين رو، در برخي از روايات ميخوانيم: قرآني كه امام زمان عليهالسلام ميآورد، با قرآن موجود تفاوت دارد.(43)
امام صادق عليهالسلام فرمود: «قائم ما كه قيام كند، خيمههايي ميزند تا مردم قرآن را آن گونه كه خدا فرستاده است، فراگيرند و در آن روز كاري دشوارتر از اين نيست؛ زيرا قرآن به گونهاي جز ترتيب كنوني خواهد بود.»(44)