مالك بن كعب از اصحاب و ياران اميرالمؤمنين عليه السلام و از قبيله ارحب و مورد احترام مردم كوفه بود.
وى به كج روى هاى سعيد بن عاص - عامل عثمان در كوفه - اعتراض كرد و با ديگر هم رزمانش چون مالك اشتر، به شام تبعيد شد. [ ر. ك: شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 130؛ تفصيل بيشتر اين داستان را در شرح حال مالك اشتر، يزيد بن قيس و ديگر تبعيدى هاى اين ماجرا ملاحظه نماييد. ]
او در دوران خلافت ظاهرى آن امام عليه السلام با سخنان گرم و دلنشين و با كاردانى و مديريتش از امامت آن حضرت دفاع كرد و همواره مردم و نيروهاى وفادار را براى حمايت از امام عليه السلام و حفظ و حراست از بلاد اسلامى تشويق و ترغيب مى نمود، از اين رو مورد وثوق و اعتماد اميرالمؤمنين عليه السلام بود و از كارگزاران آن حضرت در عين التمر و بهقباذات [ بهقباذات نام سه روستاى بغداد است به نام بهقباذ أعلى و بهقباذ أوسط و بهقباذ أسفل. ] بود. [ ر. ك: رجال مامقانى، ج 3، باب ميم، ص 50. ]