عبداللَّه بن زمعه

عبداللَّه بن زمعة بن اسود از مخلصان اصحاب اميرمؤمنان عليه السلام بوده است. [ اعيان الشيعه، ج 8، ص 53. ]

ابن اثير و ابن حجر، عبداللَّه را از طايفه 'قرشى' شمرده و مى نويسند: مادرش 'قريبه' دختر ابى اميه و خواهر ام سلمه "همسر پيامبر"، و از اشراف قريش بود. به نقل اين دو، عبداللَّه بن زمعه در كنار عثمان سال 35 هجرى كشته شد و فرزندش يزيد، در واقعه 'حرّه' به دست مسلم بن عقبه مرّى كشته شد. [ اسدالغابه، ج 3، ص 164؛ الاصابه، ج 4، ص 95؛ تهذيب التهذيب، ج 4، ص 302. ]

عبداللَّه بن زيد بن عاصم انصارى

عبداللَّه بن زيد از طايفه بنى نجار جزو اصحاب انصار رسول خدا صلى الله عليه و آله و از اصحاب اميرالمؤمنين عليه السلام به شمار مى آيد، وى در واقعه حره به سال 63 هجرى به شهادت رسيد. [ رجال طوسى، ص 23، ش 11 و ص 50، ش 66. ]

وى در جنگ بدر و به قولى در اُحد و ساير غزوه هاى صدر اسلام حضور داشت و مسيلمه كذاب - لعنه اللَّه - در يك نبردى حبيب برادر عبداللَّه را به شهادت رساند و عبداللَّه در جنگ يمامه با وحشىّ بن حرب مسيلمه را به هلاكت رساندند. [ اسدالغابه، ج 3، ص 167؛ الاصابه، ج 4، ص 99؛ تهذيب التهذيب، ج 4، ص 306. ]

عبداللَّه بن سعد ازدى

عبداللَّه فرزند سعد بن نفيل ازدى از نيكان اصحاب اميرالمؤمنين عليه السلام بوده است.

به نقل طبرى وى از معدود كسانى است كه پس از شهادت سيدالشهدا عليه السلام و فرزندان و نزديكان و يارانش در كربلا به همراهى 'مسيب بن نجبه فزارى' و 'عبداللَّه بن وال' و 'رفاعة بن شداد' در منزل 'سليمان بن صرد خزاعى' اجتماع كردند و براى خونخواهى شهداى كربلا با جمعيتى از كوفيان در سال 64 هجرى قيام توابين را تشكيل دادند. [ ر. ك: تاريخ طبرى، ج 5، ص 552. ]

سليمان اعلام كرد اگر من كشته شدم، امير و فرمانده شما 'مسيب بن نجبه' و بعد از او 'عبداللَّه بن سعد' و پس از وى 'عبداللَّه بن وال' و در آخر 'رفاعة بن شداد' است.

از اين رو چون 'سليمان بن صرد' در صحنه نبرد به شهادت رسيد، فرماندهى توابين را 'عبداللَّه بن سعد' به عهده گرفت و پس از جنگ بسيار، سرانجام در سال 65 هجرى به شهادت رسيد. [ ر. ك: همان ص 596 و 600. "تفصيل بيشتر را در شرح حال 'سليمان بن صرد خزاعى' ملاحظه نماييد". ]

عبداللَّه بن سلمه

شيخ طوسى، 'عبداللَّه بن سلمه' را از اصحاب اميرمؤمنان عليه السلام به شمار آورده و مى نويسد: وى چنين گفته است: 'خوشحال نيستم كه در صفّين شركت نكردم و هر آينه دوست دارم در هر صحنه جنگى كه على عليه السلام حاضر باشد، من هم حضور داشته باشم.' [ رجال طوسى، ص 54، ش 124. ]