امير المؤمنين عليه السلام در چهارده قرن گذشته به تاءثير پذيرى روح و روان آدمى از مجموعه عوامل جغرافيائى خبر داد كه امروزه تحت عنوان (اكولوژى) پذيرفته شده و مراكز علمى خاصى به آن اختصاص يافت.
حضرت در خطبه 14 خطاب به مردم بصره فرمود:
اءَرْضُكُمْ قَرِيبَةٌ مِنَ الْمَاءِ، بَعِيدَةٌ مِنَ السَّمَاءِ. خَفَّتْ عُقُولُكُمْ، وَسَفِهَتْ حُلُومُكُمْ، فَاءَنْتُمْ غَرَضٌ لِنَابِلٍ، وَاءُكْلَةٌ لاَِّكِلٍ، وَفَرِيسَةٌ لِصَائِلٍ.
سرزمين شما به آب نزديك و از آسمان دور است، عقل هاى شما سُست و افكار شما سفيهانه است، پس شما نشانه اى براى تيرانداز، و لقمه اى براى خورنده، و صيدى براى صيّاد مى باشيد.» (11)