براى اينكه به مقدار احاطه امامان عليهم السلام باسرار غيبى آگاه شويم بهتر است به گفتار خودشان در اين زمينه توجه كنيم:
در اصول كافى بابى تحت اين عنوان منعقد است كه امامان به آنچه تحقق يافته است و به آنچه در آينده تحقق پيدا خواهد كرد دانا مى باشند و هيچ چيزى بر آنها پوشيده نيست.
خبر چهارم اين باب كه از لحاظ سند كاملا صحيح است به اين مضمون است كه ضريس مى گويد: حضرت باقر "ع" در حالى كه گروهى از اصحابش در حضور وى بودند فرمودند: در شگفتم از گروهى كه ما را دوست مى دارند و پيشواى خود مى دانند و معقتدند كه همانطور كه پيروى از رسول اكرم "ص" لازم است
پيروى از ما نيز واجب است: با اين وصف اين افراد در نتيجه نارسائى فكر، براهين خود را نقض مى كنند حقوق رهبرى ما را كوچك مى شمرند و افرادى را كه سر تا پا تسليم اوامر ما گرديده و ما را درست شناخته اند مورد سرزنش و عيب جوئى قرار مى دهند آيا ممكن است كه خداوند پيروى از اوامر رهبران شايسته را بر ملتى واجب كند و سپس خبرهاى غيبى و اسرار آسمانها و زمين را از او پوشيده بدارد و راه آگاهى يافتن به علومى را كه قوام و نظام دين به آنها بستگى دارد بر آنان به بندد.
سپس حمران كه در جمع ياران آن حضرت بود به عرض رسانيد كه شما مى دانيد عاقبت قيام على "ع" و دو فرزندش حسن و حسين براى دست يافتن به رهبرى و حفظ قوانين اسلام به كجا كشيد؟ و چگونه نهضت آنان ناتمام ماند و به شهادت رسيدند و جباران و ستمكاران بر آنان پيروز شدند؟
حضرتش فرمود: اى حمران نه چنين است كه گمان كردى بلكه آنان بر اساس علم و آگاهى و اختيار خود چنين پيش آمدهائى را از خداى بزرگ پذيرفتند و چون به دلخواه پذيرفتند خداى قضا و قدر "يعنى شكست ظاهرى امامان بر اثر نافرمانى ملت" خويش را بر آنان جارى ساخت و آگاهى آنان از پيش آمدها و سرنوشت آينده ى آنها به وسيله پيامبر صورت گرفت پس با آگاهى قبلى از وقايع آينده ى على و فرزندانش قيام كردند و هر يك از امامان كه نهضت نكرد با علم و آگاهى دست به نهضت نزد. اى حمران چنانچه امامان در آن حال كه طاغوتهاى زمان و ستمگران مقدمات پيروزى را فراهم مى كردند و آن پيش آمدها آغاز مى شد از خداوند مى خواستند كه سختى ها و مصائب را از آنان برطرف كند، قدرت و سلطنت را از ستمگران بگيرد، خداوند تقاضاى آنان را به زودى اجابت مى فرمود ولى آنان چنين امرى را از خدا نخواستند، اى حمران كشته شدن و سختى ديدن و رنج كشيدن آنان از ستمگران به خاطر گناه و نافرمانى نبود، بلكه شهادت و رنج براى نجات خلق، خود موجب عزت و شايستگى آنها در پيشگاه خداوند است.
اى حمران مراقب باش مبادا نارسائى هاى فكرى بعضى از افراد در شناخت امام تو را از دست يافتن به حقيقت و توجه به رهبران واقعى بازدارد. [ اصول كافى ج 2 ص 261. ]
از اين روايت به طورى كه مى بينيد اين نكته به دست مى آيد كه امامان به اسرار آسمانها و زمين و سرنوشت خويش كاملا آگاه بودند.