پیام امام امیرالمؤمنین (علیه السلام)

به او نمى دهند (وَ لايُعطَى الْبَقاءَ مَنْ أحَبَّهُ).

ممكن است كه پايان زندگى دير و زود داشته باشد، ولى به قول معروف سوخت و سوز ندارد و دنبال آبِ حيات گشتن و جرعه اى از آن سر كشيدن و هميشه زنده ماندن، خيال باطل و فكرِ محال است.

شك نيست كه در اين جهان هستى، غير از ذات پاك پروردگار همه چيز تدريجاً كهنه و فرسوده مىشوند و راه فنا و مرگ را پيش مىگيرند.

خورشيد ـ كه بزرگترين ستاره منظومه شمسى است و حجم آن يك ميليون و دويست هزار مرتبه از كره زمين بيشتر است ـ سرانجام خاموش و تاريك مىشود و مىميرد; چرا كه در هر شبانه روز، مقدار عظيمى از مادّه آن تبديل به انرژى مىشود و در فضا پخش مىگردد. كره زمين و تمام سيّارات و همه كهكشانها، سرانجام مرگى دارند.

اصولا تولّد، خود بهترين دليل بر مرگ است; چرا كه اگر چيزى جاودانه شد، نه تولّدى دارد و نه مرگى.

بنابراين تصوّر اين كه كسى حيات جاودان داشته باشد، تصوّرى است باطل و برخلاف قانون قطعى آفرينش. آيه شريفه، (كُلُّ نَفْس ذائِقَةُ الْمَوتِ); هر انسانى چشنده مرگ است»، و از آن بالاتر آيه «كُلُّ شىء هالِكٌ اِلاّ وَجْهُهُ; هر چيزى فانى مىشود جز ذات پاك خدا» ـ از عموماتى است كه هيچ استثنايى برنمى دارد و تخصيصى بر آن وارد نمى شود.

بنابراين ترس از مرگ ترسى است بدون دليل و انتظار حيات جاودان انتظارى است بى معنا.

آنچه مهم است اين است كه آماده مرگ باشيم و از حيات خود، بنحو احسن استفاده كنيم، و مرگ را نه به معناى فناى مطلق، بلكه به معناى انتقال از سراى كوچك و محدودى به جهانى بسيار وسيع و مملوّ از نعمت ها بدانيم، كه اگر عملمان پاك باشد نه مرگ به ما لطمه اى مىزند و نه انتقال از اين دنيا ترس و وحشتى دارد. آرى، مهم ايمان و عمل پاك است.