گفتيم كه وظيفه مهم امام(ع)درين مرحله،روياروئى با توضيح تفصيلى چهار چوب تشيع بود و نشان دادن صفات مميز و برجسته آن بوسيله توسعه ونشر مفاهيم مكتب از سطح محدود و اشخاص معدود به سطحى وسيعتر،تا توده مردم را از حيث چون و چند پرورش دهند و اسلام حقيقى را مجسم سازند وبراى همه شئون زندگانى چاره جوئى منطقى اسلامى بينديشند.
از دو راه امكان داشت كه امام باقر(ع)درين زمينه براى تحقق بخشيدن به وظايف تاريخى خود اقدام فرمايد:
اول:راه گسترده آموزش از درون حوزه خود كه آنرا به همين منظورتاسيس كرده بود. همچنين براى افزودن علما و طلاب علوم اسلامى و آموختن آداب آن،حوزه مزبور را بنا كرده بود.
امام باقر(ع)در عصر خود،در مورد علوم اسلامى،مرجع يگانه جهان اسلام بود و علماى عصر او در برابر وجود مقدسش(ع)،فروتنى مى نمودند (1) و اين معنى اعترافى بود به مقام شامخ علمى او.
حوزه او براى صدها دانشمند و محدث كه تربيت كرده بود پايگاهى بود.
جابر جعفى گويد:«ابو جعفر هفتاد هزار حديث براى من روايت كرد».و محمد بن مسلم گويد: «هر مسئله كه در نظرم دشوار مى نمود از ابو جعفر(ع)مى پرسيدم تا جائيكه سى هزار حديث ازو سؤال كردم.» (2) ابن شهر آشوب از بقاياى اصحاب و تابعين برجسته و بزرگان و فقيهان اسلام بود.او از كسانى كه از امام روايت كرده اند،عده اى بسيار را مى شمارد.
از صحابه،جابر بن عبد الله انصارى و از تابعين،جابر بن زيد جعفى و كيسان سختيانى و از فقيهان،ابن مبارك و زهرى و اوزاعى و ابو حنيفه و مالك وشافعى و زياد بن منذر و از مصنفان، طبرى و بلاذرى و سلامى و خطيب بغدادى در تاريخ نويسى.
دوم:از راه روبروئى امت با اين چهار چوب.تقريبا در زندگى پيشوايان(ع)،نخستين بار بود كه مفهوم تشيع به اعتبار اينكه عقيده گروهى آگاه است،تمركز مى يافت و شكل روشن ميگرفت و حدود آن عقيده مرزبندى ميشد.تشيعى كه در تفسير اسلام،طريقى خاص داشت و ناچار بايد در همه راه هاى جامعه اسلامى انتشار يابد.
امام(ع)شيعيان خود را با چنين سخنانى توصيف مى فرمايد:
«همانا كه شيعه ما،شيعه على،با دست و دل گشاده و از سرگشاده دستى و بى ريائى از ما طرفدارى ميكنند و براى زنده نگاهداشتن دين،متحد و پشتيبان ما هستند.اگر خشمگين گردند،ستم نميكنند و اگر خرسند باشند از اندازه نمى گذرند.براى آن كس كه همسايه آنان باشد بركت دارند و با هر كس كه با آنان مخالف باشد طريق مسالمت پيش ميگيرند.» در جاى ديگر مى فرمايد:«شيعه ما اطاعت خدا ميكنند».