مستحاضه كثيره

85 اگر خونريزى به قدرى است(1) كه به پنبه نفوذ كرده و از طرف ديگر آن ظاهر شده و لباس يا پارچه روى پنبه را آلوده كرده، استحاضه كثيره است(2) و زن بايد براى هر نماز علاوه بر وظايفى [1ـ آية الله مكارم: خون در پنبه فرو رود و از آن بگذرد و جارى شود.

2ـ آية الله مكارم: در استحاضه كثيره واجب است سه غسل انجام دهد يكؤ

غسل براى نماز صبح و ديگر براى نماز ظهر و عصر و سوم براى مغرب و عشا و بايد ميان اين نمازها جمع كند. ]

كه براى قليله گفته شد،(1) دستمال را عوض كند يا آب بكشد و غسلى هم انجام دهد ولى اگر نماز ظهر و عصر را با هم بخواند و فاصله نيندازد، يك غسل براى هر دو كافى است و همچنين براى نماز مغرب و عشا.(2) (توضيح المسائل، م396)

**86 مستحاضه كثيره بايد تمام وظايفى را كه براى نماز يوميه لازم است، براى طواف واجب و نماز آن نيز جداگانه

انجام دهد و بنابر احتياط واجب به وظايفى كه براى نمازهاى يوميّه انجام داده اكتفا نكند، ولى اگر از وقت غسل براى طواف

تا آخر نماز طواف خون قطع باشد، غسل ديگرى براى نماز [1ـ آية الله سيستانى و آية الله تبريزى: بنابر احتياط واجب.

2ـ آية الله سيستانى: اينها همه در صورتى است كه خون پى در پى از پنبه به دستمال برسد، اما چنانچه رسيدن خون از پنبه به دستمال با قدرى فاصله باشد كه زن بتواند در آن فاصله يك نماز يا بيشتر بخواند احتياط لازم آن است كه هر گاه خون از پنبه به دستمال برسد، پنبه و دستمال را عوض كرده و يا آب بكشد و غسل نمايد، بنابر اين اگر زن غسل كرد و نماز ظهر را مثلا خواند ولى قبل از نماز عصر يا در ميان آن خون دوباره از پنبه به دستمال رسيد بايد براى نماز عصر نيز غسل نمايد ولى چنانچه فاصله به مقدارى باشد كه زن بتواند در آن ميان دو نماز يا بيشتر بخواند مثل اينكه بتواند نماز مغرب و عشا را نيز قبل از آنكه خون دوباره به دستمال برسد بخواند ظاهر آن است كه براى آن نمازها لازم نيست غسل ديگرى بكند. ]

طواف لازم نيست.(1) (مناسك، س727)

[1ـ آية الله صافى : اگر بعد از غسل براى نماز يوميه خون نبيند، تجديد غسل لازم نيست و اگر خون ببيند براى هركدام از طواف و نمازِ طواف، يك غسل احتياطاً بجا آورد و اگر فاصله بين غسل و طواف زياد مى شود مثل اينكه در نزديك مسجد الحرام نتواند غسل كند احتياطاً در موقع ورود به مسجد الحرام تيمم بدل از غسل هم بنمايد .

آية الله بهجت : زنى كه در حال استحاضه است به همان دستورى كه براى نماز خود طهارت مى گيرد براى طواف نيز همان طهارت كافى است .

آية الله تبريزى : بنابر احتياط براى طواف و نماز آن يك غسل كند و براى هريك از آن دو يك وضو بگيرد .

آية الله مكارم : مستحاضه كثيره هنگامى كه غسلهاى نماز خود را به موقع بجا آورد غسل ديگرى براى طواف بر او واجب نيست ، تنها وضو بگيرد بنابر احتياط .

آية الله سيستانى : اگر خون ادامه داشته باشد و قطع نشود يك غسل كافى است، اگرچه احتياط مستحب براى هر كدام يك غسل است و اگر چنين نباشد و به طورى باشد كه بتواند پس از طواف با غسلى ديگر نماز را انجام دهد در حالى كه خون بيرون نزده باشد در اين صورت اگر پس از غسل و انجام طواف خون بيرون نيامده بود مى تواند با همان غسل نماز را بخواند و اگر بيرون آمده بود به احتياط واجب براى نماز دوباره غسل كند .

آية الله فاضل: احتياط واجب آن است كه مستحاضه كثيره و متوسطه علاوه بر غسلهايى كه براى نمازهاى يوميّه انجام مى دهد يك غسل براى طواف و نماز آن انجام دهد و اگر كارى كه وضو را باطل مى كند از او سر زده باشد، وضو هم بگيرد. ]

*87 مستحاضه متوسطه و كثيره مى توانند طواف مستحبى انجام دهند و عمل كردن به وظايفى كه براى طواف واجب گفته شد لازم نيست، ولى براى وارد شدن به مسجدالحرام، احتياط مستحب است غسل كنند. (العروة الوثقى، ج1، ص253، م17 و 18،

تحريرالوسيله، ج1، ص57، م8، مناسك، س 725 و 727)

88 مستحاضه متوسطه و كثيره بايد پس از قطع خونريزى غسل كنند.(1) (توضيح المسائل، م418)

* طهارت بدن و لباس

89 بدن و لباس طواف كننده بايد پاك باشد، و بنا بر احتياط واجب(2) لباس هاى كوچك او; مانند جوراب و دستكش و دستمال نيز پاك باشد. (م562)

[1ـ آية الله سيستانى: مستحاضه كثيره وقتى كه به كلى از خون پاك شد، اگر بداند از وقتى كه براى نماز پيش مشغول غسل شده ديگر خون نيامده، لازم نيست دوباره غسل نمايد و در غير اين صورت بايد غسل نمايد هر چند كليّت اين حكم بنابر احتياط است و امّا در مستحاضه متوسّطه لازم نيست براى آنكه از خون به كلّى پاك شده غسل نمايد.

2ـ آية الله فاضل: بايد لباس هاى كوچك نيز پاك باشد. ولى در انگشتر و مانند آن كه لباس گفته نمى شود طهارت شرط نيست.

آيات عظام خامنه اى، تبريزى، بهجت، مكارم: در چيزهايى مانند جوراب و دستمال و انگشتر، طهارت شرط نيست. ]

90 هرچند در نماز، آلودگى بدن يا لباس به خون، كه مقدار آن از «دِرْهَم»(1) كمتر باشد، بى اشكال است ولى بنا بر احتياط واجب،(2) بدن و لباس طواف كننده، همين مقدار هم نبايد آلوده باشد. (م562)

91 اگر جايى ازبدن زخم باشد چنانچه تطهير آن مشقّت داشته باشد، تطهير آن لازم نيست،(3) ولى بنا بر احتياط واجب تا اندازه اى كه مى شود، بايد تطهير نمايد و لباس را عوض كند. (م563 و564)

92 اگر بتواند طواف را تأخير بيندازد تا بدون مشقت، بدن را تطهير كند، بنا بر احتياط واجب، بايد تأخير بيندازد. به شرط آنكه وقت تنگ نشود. (م565)

93 اگر شك داشته باشد كه لباسش يا بدنش نجس است، مى تواند با آن حال طواف كند و صحيح است. ولى اگر بداند قبلا نجس بوده و شك دارد كه تطهير كرده يا نه، نمى تواند با آن حال طواف كند. (م567)

[1 يك درهم، تقريباً به اندازه يك سكه دو ريالى است.

2ـ آية الله خامنه اى، آية الله مكارم: به اين مقدار هم نبايد، بدن و لباس طواف كننده، نجس باشد.

3ـ آية الله صافى: و احتياط آن است كه با همان حال، خودش طواف كند و نايب هم بگيرد تا براى او طواف نمايد.

آيات عظام خامنه اى، بهجت، تبريزى: اين مسأله را نياورده اند. ]

94 اگر بعد از طواف متوجه شود كه لباسش نجس بوده، طواف صحيح است. (م566)

95 اگر در بين طواف، بدن يا لباسش نجس شود; مثلا بر اثر ازدحام جمعيت پايش زخم شود، طواف را رها كند، بدن يا لباس

نجس شده را تطهير نمايد و طواف را از همانجا تكميل كند و صحيح است.(1) (م568)

[1ـ آية الله صافى : اگر در بين طواف لباس يا بدنش نجس شود يا بفهمد كه از پيش نجس بوده و بدون رها كردن طواف شستن آن ممكن نباشد ، طواف را رها نمايد ، و اگر چهار دور طواف كرده بعد از تطهير بدن يا لباس بقيه طواف را تمام كند ، و اگر به سه دور و نيم نرسيده طواف او باطل است و بايد بعد از تطهير از سر بگيرد و اگر از سه دور و نيم گذشته و چهار دور را تمام نكرده احتياط آن است كه بعد از تطهير از همانجا كه رها كرده طواف را تمام كند و نماز طواف را بخواند و دوباره طواف و نماز آن را بجا آورد .

آية الله مكارم : خواه قبل از تكميل شوط چهارم باشد يا بعد از آن .

آية الله تبريزى : هرگاه نجس بودن بدن يا لباس خود را نمى دانسته و در اثناى طواف دانست يا آنكه پيش از فراغت از طواف ، بدن يا لباسش نجس شد ، اگر جامه پاكى داشته باشد همان جا جامه نجس را كنده و با جامه پاك طواف خود را تمام نمايد ، و چنانچه جامه پاك همراه نداشته باشد . و اگر اين حادثه بعد از تمام شدن شوط چهارم بوده ، طواف را قطع نموده و پس از ازاله نجاست از بدن يا لباس، باقيمانده طواف را بجا آورد . و چنانچه علم به نجاست يا حدوثش پيش از تمام شدن شوط چهارم باشد ، باز هم طواف را قطع و نجاست را زايل نموده و بنابر احتياط يك طواف كامل به قصد; اعم از تمام يا اتمام بجا آورد .

آية الله خامنه اى : اگر بدون رها كردن طواف تطهير ممكن نباشد بايد دست از طواف بردارد و جامه يا بدن را تطهير كند و فوراً برگردد و طواف را از همانجا ادامه دهد و طواف او صحيح است . ] 96 اگر در بين طواف نجاستى به بدن يا لباس خود ببيند و احتمال بدهد كه در اين حال نجس شده (يعنى از ابتداى طواف نجس نبوده) حكم مسأله قبل را دارد.(1) (م569)

97 اگر فراموش كند، بدن يا لباسش نجس است و با همان حال طواف كند و در بين طواف يا پس از اتمام آن يادش بيايد، بنا بر احتياط واجب(2) بايد طواف را دوباره انجام دهد. (م571)