لباس طواف كننده - م‍ن‍اس‍ک‌ ح‍ج‌ وی‍ژه‌ ب‍ان‍وان‌ م‍طاب‍ق‌ ب‍ا ف‍ت‍اوای‌ ام‍ام‌ خ‍م‍ی‍ن‍ی‌ ب‍ا ح‍واش‍ی‌ م‍راج‍ع‌ ت‍ق‍ل‍ی‍د نسخه متنی

لباس طواف كننده

**98 بنابر احتياط واجب بانوان بايد در طواف، تمام بدن را بپوشانند، بجز صورت، به مقدارى كه در وضو شسته مى شود و

دست ها تا مچ، بنابراين، فرق پوشش بدن در نماز با طواف در اين است كه چنانچه نامحرمى نبيند، مى توانند پاها را در نماز نپوشانند
[1ـ به حواشى مسأله قبل مراجعه شود.

2ـ آية الله تبريزى، آية الله مكارم: طوافش صحيح است و لازم نيست دوباره انجام دهد.

آية الله بهجت، آية الله سيستانى: اگر بعد از طواف يادش بيايد طواف صحيح است و فرض ديگر مسأله را كه در بين طواف يادش بيايد، ذكر نكرده اند.


]

ولى در طواف پوشاندن پاها نيز مانند ساير قسمت هاى بدن لازم

است. (مناسك، پنجم از شرايط طواف و س754)

99 لباس طواف كننده، علاوه بر طهارت بايد مباح باشد(1)و بنابر احتياط واجب ساير شرايط لباس نمازگزار(2) را داشته

باشد. (مناسك، پنجم از شرايط طواف)

100 اگر با پول خمس نداده لباس تهيّه كند ودر طواف و نماز، آن را به تن داشته باشد، طواف و نمازش صحيح نيست.(3) (س 677)

* شروع و ختم طواف به حجرالأَسود

101 طواف را بايد از مقابل گوشه اى از كعبه كه حَجَرالأَسوَدْ(4) در آن است آغاز كند و در همان جا به پايان ببرد.(5) (مناسك،ص230)

[1ـ آيات عظام فاضل، سيستانى، بهجت: بنا بر احتياط واجب.

2 شرايط لباس نمازگزار در مسأله 39 گذشت.

3ـ آيات عظام: سيستانى، تبريزى، صافى، بهجت: اگر همان طور كه متعارف است به ذمّه خريدارى كرده باشد يعنى لباس را كه خريده قيمت آن را به فروشنده بدهكار شده و با آن پول بدهى خود را مى پردازد كفايت مى كند.

4 سنگى است بيضى شكل و سياه رنگ در گوشه شرقى ديوار كعبه، با ارتفاع 5/1 متر از سطح مسجد نصب شده است.

5 هم اكنون مقابل حجرالاسود از كنار كعبه تا آخر صحن مسجدالحرام، خط سياهى كشيده شده است كه افراد مى توانند هنگام رسيدن به همان خء طواف را آغاز و به همان جا ختم كنند.




]

102 طواف كننده مى تواند، قبل از رسيدن به مقابل حجرالأسود نيّت كند كه ابتداى طوافش از مقابل حجرالأسود باشد. (مناسك، شرط چهارم طواف، ص233)

*103 در طواف، بايد همان طورى كه همه مسلمانان طواف مى كنند، از مقابل حجرالاسود، بدون دقت هاى اهل وسوسه طواف را شروع كند و در هر دور لازم نيست مقابل حجرالاسود توقف كند. (م578)

*104 گاهى ديده مى شود كه اشخاص نا آگاه در هر دور از طواف، مقابل حجرالاسود مى ايستند و عقب و جلو مى روند تا مطمئن شوند، مقابل حجرالاسود رسيده اند، اين كار اشكال دارد و گاهى حرام است. (م579)

* رعايت مُوالات

105 احتياط واجب آن است كه در طواف، موالات بين دورها و اجزاى آن مراعات شود;(1) يعنى به قدرى بين آنها فاصله نيندازد
[1ـ آية الله سيستانى، آية الله تبريزى، مراعات موالات لازم است.

آية الله بهجت: مراعات موالات لازم است، مگر در صورت پيش آمدن عذرى، پس از شوط چهارم.

آية الله مكارم: در طواف واجب موالات لازم است و در مستحب شرط نيست.

آية الله خامنه اى: رعايت موالات بنا بر احتياط واجب لازم است مگر در مورد قطع طواف پس از گذشتن از نيمه، به خاطر نماز و امثال آن.

]

كه از صورت يك طواف خارج شود. (م574)

* در طرف چپ بودنِ كعبه

106 طواف كننده بايد طورى به دور كعبه بگردد كه خانه كعبه در حال طواف در طرف چپ او باشد; يعنى همانگونه كه همه مسلمانان طواف مى كنند، بنابراين اگر در حال طواف رو به كعبه باشد، يا عقب عقب برود، صحيح نيست. (م، ص232)

107 در مقابل گوشه هاى كعبه، هنگام دور زدن، در طرفى كه حِجر اسماعيل قرار دارد، اگر در حالى كه به طور متعارف دور مى زند، شانه چپ از طرف كعبه منحرف شود، اشكال ندارد.(1) (م580 و581)

108 اگر به سبب زيادى جمعيت و مزاحمت طواف كنندگان مقدارى از دور زدن، خلاف متعارف شد; مثلا رو به كعبه حركت
[1ـ آية الله تبريزى: خانه خدا در تمام حالت هاى طواف بايد در طرف چپ باشد، پس اگر مقدارى اين چنين نبود، آن مقدار، از طواف شمرده نمى شود.

آية الله مكارم: بهتر است به جاى اين گونه كارهاى غيرمتعارف; مانند همه مسلمين طواف كند و حضور قلب داشته باشد و با خداوند راز و نياز كند.





]

كرد، يا پشتش به طرف كعبه واقع شد، يا عقب عقب طواف كرد،

بايد آن مقدار را جبران كند و از سر بگيرد.(1) (م584)

* وارد نشدن در حِجر اسماعيل(عليه السلام)

109 حجر اسماعيل، فضايى است بين كعبه و ديوارى نيمدايره، كه از زاويه شمالى تا زاويه غربى كعبه امتداد دارد، و طواف كننده بايد به دور آن نيز بگردد; يعنى در حال طواف، داخل حِجر نرود. (مناسك، ص233)

110 اگر طواف كننده، دور حجر اسماعيل نگردد و از داخل آن طواف كند، طوافش باطل است، و بايد دوباره طواف كند. (م587)

111 اگر در بعضى از دورها، داخل حجر طواف كرد، احتياط واجب آن است كه آن دور را از سر بگيرد(2) و احتياط مستحب است طواف را نيز اعاده كند. (م590)

* طواف كردن در فاصله مقام ابراهيم و كعبه

112 طواف كننده، در تمام اطراف كعبه بايد در محدوده فاصله

[1ـ آية الله سيستانى: اگر بر اثر ازدحام جمعيت نتواند برگردد، و آن مقدار را جبران كند، مى تواند بدون قصد طواف برود و از همانجا شوط را كاملا اعاده كند.

2ـ آيات عظام صافى، فاضل، تبريزى، سيستانى، بهجت، مكارم: بايد آن دور را دوباره انجام دهد.

آية الله صافى و احتياط آن است كه تمام طواف را نيز دوباره انجام دهد.



]

بين كعبه و مقام ابراهيم(عليه السلام) كه حدود 13متر (5/26ذراع)

مى باشد، طواف كند(1) بنابراين، درطرف حجراسماعيل(عليه السلام) اين فاصله كم مى شود و حدود 5/6 ذراع باقى مى ماند.(2)

(مناسك، ص234 و م592 و 595)

113 اگر انسان بر اثر بيمارى يا پيرى، يا زيادى جمعيت

نتواند در اين محدوده طواف كند، طواف در خارج اين حدّ

اشكال ندارد، ولى هرچه بتواندنزديكتر به كعبه طواف كند، بايد چنين كند. (م638)

[1ـ آيات عظام خامنه اى، مكارم، صافى، سيستانى: مراعات اين فاصله واجب نيست و طواف خارج اين محدوده نيز صحيح است، هرچند بهتر است در همين محدوده طواف كند.

آية الله صافى: اضافه كرده است: تا جايى كه جمعيت طواف كننده متصل به يكديگر مشغول طوافند، صحيح است.

آية الله بهجت: براى كسانى كه نتوانند در اين محدوده طواف كنند يا مشقّت داشته باشد، در فاصله بيشتر نيز صحيح است.

آية الله تبريزى: در صورت امكان، بنا بر احتياط طواف بايد در همين محدوده باشد ولى در موارد ازدحام جمعيت، طواف در خارج اين محدوده هم كافى است.

2ـ آية الله فاضل: در طرف حجر اسماعيل فاصله از ديوار حجر حساب مى شود و فاصله در آن طرف نيز كم نمى شود ولى احتياط مستحب است كه در آن طرف در محدوده 5/6 زراع طواف كند.





]

* بيرون بودن از كعبه

114 امروزه در حال طواف، وارد شدن به كعبه براى مردم ممكن نيست، ولى در كنار ديوار كعبه يك برآمدگى(1) وجود دارد، كه فضاى بالاى آن جزو كعبه حساب مى شود، يعنى مساحت كعبه از لبه آن پيش آمدگى است، نه از ديوار، لذا اگر كسى در حال طواف روى آن راه برود، باطل است.(2) (م597 و 598)

115 دست گذاشتن به ديوار كعبه، در حال طواف، جايز است و به طواف ضرر نمى رساند، گرچه احتياط مستحب است در طرفى كه پيش آمدگى وجود دارد دست به ديوار كعبه نگذارد.(3) (م599)

116 در حال طواف، دست گذاشتن روى ديوار حجر اسماعيل(عليه السلام)اشكال ندارد(4) و به طواف ضرر نمى رساند، هرچند احتياط مستحب ترك آن است. (م600)

[1 اين برآمدگى را «شاذَرْوان» مى گويند.

2ـ آية الله تبريزى: و احتياط اين است كه آن مقدار را تدارك كند و طواف خود را تمام، سپس طواف را اعاده نمايد.

3ـ آيات عظام صافى، فاضل، بهجت: بنا بر احتياط واجب در طرفى كه پيش آمدگى وجود دارد جايز نيست و بايد همان قسمتى كه در حال طواف است به كعبه گذاشته، دوباره انجام دهد.

4ـ آية الله فاضل: بنا بر احتياط واجب جايز نيست و بايد همان قسمت از طواف را دوباره انجام دهد.

آية الله بهجت: جايز نيست و بايد همان قسمت را دوباره انجام دهد.

]

* هفت دور طواف كردن

117 طواف خانه خدا بايد هفت دور باشد، نه كمتر و نه بيشتر.

(هفتم از شرايط طواف)

*118 اگر كسى طواف را از روى عمد و با توجه، كمتر يا بيشتر از هفت دور بجا آورد باطل است.(1) (م601)

*119 اگر كسى، طواف رااز روى جهل يا اشتباه و غفلت، كمتر يا بيشتراز هفت دور بجا آورد، بنابر احتياط واجب، باطل است. (م601)

120 اگر بعد از طواف واجب، كه هفت دور است به خيال آنكه يك دور نيز مستحبى جداگانه است، هشت دور بجا آورد، طوافش صحيح است. (م605)