لطفا منتظر باشید ...
پيشگفتار
در سالهاى اخير گامهاى بلند و ارزشمندى در زمينه تبيين مناسك و معارف حجّ و عمره توسط مؤسسات تحقيقاتى و انتشاراتى، به ويژه معاونت محترم آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظّم رهبرى برداشته شده كه شايان تقدير است، ليكن در اين ميان جاى مناسك ويژه براى بانوان خالى بود، مناسكى كه آموزش اعمال را براى آنان سهل و آسان كند و به راحتى بتوانند احكام و آداب عُمره و حج را فراگيرند و وظيفه خود را بازيابند و وقتشان صرف يافتن مسائل مورد نيازشان در بين صدها مسأله اى كه ارتباطى با اعمال آنها ندارد، يا مسائلى كه تنها در مواقع اضطرارى و موقعيتهاى استثنايى پيش مى آيد، مصروف نگردد.البته چندين سال قبل، «احكام ويژه بانوان در حج» گردآورى شد و با تنظيمى جديد سامان يافت كه تا كنون بارها چاپ و منتشر
شده است، ولى آن كار مقصود نهايى نبود و هميشه به دنبال فرصتى بودم كه بتوانم مجموعه اى از مسائل مورد نياز بانوان در عمره و حج را به چاپ برسانم. خوشبختانه در سال گذشته «مناسك حجّ، ويژه بانوان» كه دربردارنده حدود 500 مسأله مورد نياز بانوان در حجّ مى باشد، به سبكى جديد و نثرى روان تدوين شد و در اختيار علاقمندان قرار گرفت.
سپس معاونت محترم آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظّم رهبرى تهيه مناسك عمره ويژه بانوان را نيز پيشنهاد دادند كه به لطف الهى اين كار نيز به انجام رسيد و به شكل حاضر به محضر تمامى خواهران گرامى تقديم مى شود. اميد آن كه مورد استفاده قرار گيرد.
از آنجا كه اين دو كتاب اولين كار در اين راستا است قطعاً خالى از نقص و عارى از عيب نيست، لذا از خوانندگان محترم خواهشمنديم با ارسال پيشنهادها و نظرات اصلاحىِ خود، ما را در تكميل اين اثر يارى دهند.
چند يادآورى:
1ـ اين نوشته شامل سه بخش است:
بخش اوّل، اعمال عمره مفرده.
بخش دوّم، محرّمات احرام.
بخش سوّم، عمره كودكان و برخى مسائل مورد نياز ديگر.2ـ نوشته حاضر، مطابق با فتاواى حضرت امام خمينى(قدس سره)همراه با حواشى هفت تن از مراجع معظم تقليد ـ دامت بركاتهم ـ مى باشد، اميد است در آينده، اين مناسك مطابق با فتاواى ساير مراجع محترم نيز آماده و منتشر گردد.
3ـ جهت حفظ اختصار در حواشى كتاب، تنها به آوردن لقب معروف مراجع معظّم تقليد ـ دامت بركاتهم ـ ، اكتفا شده است.
4ـ براى دستيابى به منابع اصلى و اطمينان بيشترِ مطالعه كنندگان، آدرس مسائل از تحرير الوسيله و مناسك مُحشّاى حضرت امام خمينى(قدس سره) در پايان هر مسأله، با رمز «م» به نشانه «مسأله» و «س» به نشانه «سؤال»، همراه با شماره مسأله آمده است.
5ـ هر چند در نگارش اين كتاب سعى شده از به كار بردن اصطلاحات و لغات مشكل و نامأنوس پرهيز شود، ليكن لغات و اصطلاحاتى كه ناگزير از آوردن آنها بوديم، در پايان كتاب، همراه با معناى آنها و گاهى توضيح مختصرى با عنوان «اصطلاحات و لغات» آورده شد.
6ـ در مسائلى كه فتواى برخى از مراجع معظم تقليد ـ دامت بركاتهم ـ به دست نيامد، در ابتداى هر يك از آنها اين علامت ها آورده شده است:
آية الله سيّدعلى خامنه اى ـ دامت بركاته ـؤ *
آية الله حاج سيد على سيستانى ـ دامت بركاته ـؤ *
آية الله حاج شيخ محمّد تقى بهجت ـ دامت بركاته ـؤ *
7ـ اين مناسك براى استفاده بانوان و دختران نوشته شده و براى مردان و پسران قابل استفاده نيست، چون در موارد بسيارى وظيفه آنان با آنچه در اين كتاب آمده، تفاوت دارد.
8ـ اين نوشته، هر چند دربردارنده مسائلى است كه غالباً بانوان در عمره مفرده به آنها نياز دارند ولى هرگز آنان را از شركت در جلسات آموزشى روحانيون كاروانها بى نياز نمى كند، چون برخى از نكات عملى و راهكارهاى ويژه براى بهتر انجام دادن اعمال عمره مورد نياز است كه در آن جلسات مطرح مى شود.
رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنّا إنَّكَ أَنْتَ السَّميعُ العَليمْ
بخش اوّل
اعمال عمره مُفرده
1ـ احرام2ـ طواف
3ـ نماز طواف
4ـ سعى
5ـ تقصير
6ـ طواف نساء
7ـ نماز طواف نساء
اقسام عُمره
عُمره مُفْرَده
معناى عمره
«عمره» در لغت به معناى زيارت است و در اصطلاحِ فقه، زيارت خانه خداست، با آداب ويژه آن.اقسام عُمره
1 عمره بر دو قسم است، «تَمَتُّع»(1) و «مُفرده»(2) و هر يك [
1ـ تمتّع: لذت بردن، بهره مند شدن. نام نوعى از عمره و حج است، و بدان جهت اين نوع از عمره و حج را «تمتع» ناميده اند كه در مدتى كه انسان از احرام عمره خارج مى شود تا زمانى كه بار ديگر براى حج محرم مى شود، كارهايى كه به سبب احرام، حرام شده بود حلال مى باشد. اين نوع از عمره و حج وظيفه كسانى است كه از فاصله بيش از 16 فرسخى مكّه براى انجام اعمال به آنجا مى روند.
2ـ مُفرده: تك، يگانه، نوعى از عمره است كه به تنهايى و جداى از حج انجام مى شود.
]
از آنها، يا «واجب» است ويا «مستحب». (م171و172 وص99)
2 كسانى كه از مكّه دور هستند (شانزده فرسخ شرعى و بيشتر از آن) و وظيفه آنان «حج تمتّع» است، عمره اى كه بر آنان واجب مى شود، همراه با حج است و «عُمره تمتع» نام دارد. (مناسك، ص96، اقسام حجّ)
3 كسى كه مى خواهد به شهر مكّه برود، واجب است با احرام وارد شود و براى احرام هم بايد نيّت «عُمره» يا «حج» داشته باشد، و اگر وقت حج نيست، واجب است براى «عُمره مُفرده» محرم شود وبقيه اعمال آن را بجا آورد(1). (م172)
اعمال عمره مفرده
4 اعمال عُمره مُفرده به ترتيب عبارت است از:
* احرام
* طواف
* نماز طواف
* سعى
* تقصير
* طواف نساء
* نماز طواف نساء (م175 و176)
[
1ـ كسانى كه شغلشان اقتضاى آن را دارد كه زياد به مكه مى روند، مانند رانندگان، از اين حكم بيرونند.
]
