نوشتار حاضر، تحت عنوان «مباني ديني برائت از مشركان»، سعي دارد با جستجو در قرآن و سنّت معصومان(عليهم السلام) نصوص و ادلّه اي را كه مي تواند به نحوي مبنا و يا دليل و پشتوانه اي بر «اعلان انزجار و برائت از مشركان و مستكبران» باشد، ارائه نمايد. گرچه همه آيات و احاديثِ ياد شده در متن، دلالت يكساني بر مطلب ندارند، امّا همگي آنها و هريك به گونه اي (برخي به صورت صريح، برخي به صورت ظاهر و بعضي به عنوان مؤيد)، به ضرورتِ اين «تكليف ديني و سياسي» راه مي برند.
متأسّفانه مجال پرداخت تفصيلي و جداگانه به مباني سياسي اين بحث، پيش نيامد و تنها در لابلاي مباحث به اشاراتي بسنده شد (به مقداري كه آيات و احاديث، يا قطعه هاي تاريخي از صدر اسلام، يا اقداماتي از سوي فقها، به گونه گذرا بدان رهنمون بودند). شايسته است كه مباني و نيز ضرورت هاي سياسي و اجتماعي «اعلان برائت از مشركان» نيز در فرصتي ديگر و به طور مستقل مورد بحث قرار گيرند.
در شرح و تفسير آيات، افزون بر تفاسير شيعه، به پاره اي از تفاسير دانشمندان اهل سنّت نيز مراجعه گرديده تا ديدگاه هاي آنان نيز در اين زمينه ارائه شود. گرچه هيچ عالم اسلامي به قدر رهبر فقيد انقلاب اسلامي حضرت امام خميني(قدس سره) به احياي نظري و عملي اين اصل توحيدي نپرداخته است، امّا بسياري از دانشمندان مذاهب گوناگون اسلامي، آن را جزء اصول اساسي دين مي دانند; هرچند از احياي آن در موسم حج و سرزمين وحي و پايگاه توحيد، غافل اند. به اميد احياي حجّ ابراهيمي و محمّدي صلوات الله عليهما، آنگونه كه آرزوي پرچمدار اسلام ناب در عصر حاضر بود. إن شاءالله.