روش تربیت در کتاب و سنت (2)

سید جواد مصطفوی

نسخه متنی -صفحه : 6/ 3
نمايش فراداده

4ـ نوع دوستي

نوع دوستي و توجه به مستمند و محتاج و خيرخواهي و ابراز عاطفه و محبّت نسبت به بندگان خدا از صفات نيک انساني است، مربّي هوشمند بايد به پرورش اين روحيّه در وجود دست پروردگان خويش عنايت کند و نگذارد آنان خشن و سنگدل و بي عاطفه بار آيند.

کتاب و سنّت را مي‌بينم که در اين مقام از روشي بسيار ساده و مؤثر استفاده کرده و همه مسلمين را برادر يکديگر خوانده است:

اِنَّمَا الْمُؤْمنُونَ اِخْوَةٌ.[4] (مومنان برادر يکديگرند).

و در جاي ديگر فرموده است:

لا تَقْتُلُوا اَنْفُسَكُمْ[5](خودتان را نكشيد).

يعني وقتي مسلماني را مي‌کشيد بدانيد که در حقيقت خود را کشته‌ايد و باز مي‌فرمايد:

وَ انْفِقُوا فى سَبيلِ الله وَ لا تُلْقُوا بَاَيْديكُمْ اِلَى التَّهْلكَةِ.[6]

در راه خدا انفاق کنيد و خود را با دست خود به مهلکه ميندازيد.

يعني اگر به فقرا کمک نکنيد خودتان را به مهلکه انداخته‌ايد. و در دعاي ماه رمضان مي‌خوانيم که:

اَللهُمَّ أغْنِ كُلَّ فَقيرٍ، اَللّهُمَّ اَشْبَعْ كُلَّ جٰائعٍ، اَللّهّمَّ اكْسُ كُلَّ عُريانٍ...

خدايا تمام فقرا را غني کن، خدايا هر گرسنه‌اي را سير گردان و همه‌برهنگان را بپوشان و قرض تمام قرضداران را ادا کن و هر درمانده‌اي را گشايش ده و هر غريبي را بوطنش بازگردان هر اسيري را خلاص کن و هر فسادي را از امور مسلمين اصلاح فرما.

بدون شک تکرار اين دعاها روح خيرخواهي و انسان دوستي را در انسان زنده مي‌کند. قرآن کريم بما مي‌آموزد که حتي در نمازهائي که مي‌خوانيم ساير مؤمنين را فراموش نکنيم و خواسته‌هاي خود را به صيغه جمع بخوانيم:

اِيّاكَ نَعْبُدُ وَ ايّاكَ نَسْتَعينُ، اِهْدِنَا الصِّراطّ الْمُسْتَقيمَ.

خدايا فقط تو را مي‌پرستيم و از تو کمک مي‌خواهيم، ما را به راه راست هدايت کن.