شكيّات

(س 455) اگر شخصى بعد از سر برداشتن از سجده، شك كند كه سجده اول است يا سجده دوم، امّا يكى از دو طرف را بيشتر احتمال دهد، حكمش چيست؟ ج ـ بايد بنا را بر اقل بگذارد.    2/3/68

(س 456) چنانچه بعد از سر برداشتن از سجده اول يا دوم، شك كنيم كه موهاى سر و يا چيز ديگرى، مانع از رسيدن پيشانى به مُهر بوده است يا خير، چه بايد كرد؟ ج ـ نبايد به شكّ خود اعتنا كرد. 8/4/75

(س 457) اگر كسى در تشهّد، شك كند كه سجده دوم را به جاى آورده است يا خير، تكليفش چيست؟ ج ـ به شك خود اعتنا نكند، چون شكّ بعد از محل است و اعتبار ندارد.     18/11/68

(س 458) آيا كسى كه در همه افعال و اعمال خود كثيرالشّك شده، مى تواند به ظن عمل كند؟ آيا ظن براى افرادى از اين قبيل، حجّت است؟ ج ـ در اين گونه موارد، ظن، حجّت نيست و نمى توان به آن عمل كرد. 27/9/68

(س 459) بنده در اكثر نمازها، به دليل حواسپرتى، بين ركعات يك، دو، سه يا چهار، شك مى كنم. آيا كثيرالشّك هستم؟ ج ـ به شك خود اعتنا نكنيد و بنا را بر دلخواه و نفع خود بگذاريد.    22/12/69

(س 460) كسى كه در مسائل عبادى و غير عبادى مبتلا به شكهاى مختلف است (حتّى گاهى برايش شكّى پيش مى آيد كه سابقه نداشته است)، وظيفه اش چيست؟ ج ـ نبايد به شكّ خود اعتنا كند.  6/4/74

(س 461) بنده بين ركعتهاى سه و چهار نماز، زياد شك مى كنم، و كثيرالشّك هستم. گاهى به وظيفه كثيرالشّك عمل مى كنم، ولى شيطان مرا وسوسه مى كند و احتمال سه ركعت را بيشتر مى دهم و ناراحتم كه يك ركعت كم خوانده باشم; و گاهى برعكس عمل مى كنم، ولى باز هم وسوسه مى شوم. آيا مى توانم به وظيفه كثيرالشّك عمل كنم، و بنا را بر چهار بگذارم و نمازم را تمام كنم و بعد يك ركعت نماز احتياط هم به جا آورم؟ ج ـ چون شكّ شما به خاطر كثرت، از حكم شك خارج است، لذا بنا را بر همان طرفى بگذاريد كه نماز با آن صحيح است و جبران نمى خواهد، يعنى در فرض سؤال، بنا را بر چهار بگذاريد و لازم نيست نماز احتياط هم بخوانيد.