فدائیان اسلام و انقلاب اسلامی

نفیسه محبی

نسخه متنی -صفحه : 22/ 14
نمايش فراداده

به رغم پيچيدگى اوضاع سياست در آن زمان، اين موضع نواب خوشايند برخى از يارانش قرار نگرفت و آنان به مخالفت‏با وى پرداختند .

در آن روزگار، دولت از حل مشكل نفت ناتوان مانده بود، دربار براى ضديت‏با دولت، فعال و اختلافات آيت الله كاشانى و دكتر مصدق آشكار شده بود .

انتخاب دكتر مصدق به مقام نخست‏وزيرى و تصويب قانون اجراى اصل ملى شدن نفت (18) براى انگليسيها ضربه سهمگينى بود . انگليسيان از هيچ اقدامى براى ناكام ساختن مصدق خوددارى نمى‏كردند، با توقيف كشتى رزمارى كه خريدار نفت ايران بود به راهزنى دريابى دست زدند و به سبب سيطره بر بازارهاى خريد و فروش نفت مانع از فروش نفت ايران بودند . دربار نيز كه با قيام مردم در سى تير 1331 مجبور به تمكين به خواسته‏هاى ملت و سپردن زمامدارى به دكتر مصدق شده بود، براى سرنگون كردن دولت‏به توطئه دست زد . در نهم اسفند 1331 به تحريك دربار، ماجراجويان شهر به بهانه مخالفت‏با سفرشاه به خارج از كشور، (19) به ابراز دشمنى با نخست‏وزير پرداختند . اينان از همراهى آيت الله سيد محمد بهبهانى مجتهد تهران برخوردار بودند . آيت الله كاشانى نيز به عنوان رئيس مجلس شوراى ملى (20) با سفر شاه مخالف بود و از نهم اسفند به بعد مخالفت وى با دكتر مصدق كاملا آشكار شد .

به دليل ايجاد برخى اختلافات (21) در درون فدائيان اسلام 9 نفر از اعضاى گروه، شروع به استعفا از جمعيت فدائيان اسلام نموده و اين استعفا را در روزنامه‏ها اعلام كردند .

نواب براى مقابله با اين وضع اعلاميه‏اى صادر كرد و مخالفان را از جمع فدائيان اسلام اخراج كرد . واحدى نيز پس از آن، اعلام كرد به آستان فضيلت پرور حضرت نواب صفوى برمى‏گردد . در بين اخراج‏شدگان از فدائيان اسلام كسانى چون حاج ابوالقاسم رفيعى مدير انتظامات آنان و مهدى عراقى، احمد شهاب، اصغر على حكيم، غلامعلى صداقت، بودند .

اعلاميه نواب براى اخراج اين افراد بسيار تند بود . وى با يكسان سازى مواضع خود با اسلام، اعلام داشت كه محيط تربيت اسلام گنجايش كمترين هوس نامشروعى را ندارد و طى اين اعلاميه صريحا خواسته‏هاى مخالفان را توقعات بى‏جا و هوسهاى غير مشروع شمرد و آنان را دستخوش روح دنياپرستى و رياست‏طلبى و شهوت‏رانى دانست .

اتخاذ اين مواضع در آن اعلاميه بى‏واكنش نماند و هشت تن ديگر در اعتراض به چنين موضعى بركنارى خود را از دسته فدائيان اسلام اعلام نمودند . ترديدى نيست كه اين جدايى‏ها موجب تضعيف فدائيان اسلام در رسيدن به اهدافشان شد .