ایران در بند

3 فروش سهام كارخانجات دولتى براساس دو فاز اول اصلاحات ارضى، به مالكين اين اختيار داده شد كه درقبال زمين، اوراق قرضه دولتى 6 درصد و يا سهام كارخانجات دولتى كه داراى 6 درصد سود تضمينى سالانه بودند، دريافت نمايند.

بهمين منظور 55 كارخانه دولتى به ارزش 2/7 ميليارد ريال بر اساس قانون مزبور ثبت گرديد تاكنون، هشت كارخانه " چهار كارخانه ئ قند، دو كارخانه ئ توليد روغن نباتى، يك كارخانه ئ كنسروسازى و يك كارخانه ئ صابون و گليسيرين سازى " به طور كامل به افراد غير دولتى فروخته شده است.

در سه مورد ديگر، كنترل كليه ئكارخانه هاى قند، از طريق فروش بيش از 50% سهام، كاملاہ در اختيار ماليكن بخش خصوصى قرارداده شده است.

موانع موجود در سر راه خريد بقيه كارخانه ها كه اكثراہ كارخانه هاى نساجى هستند، عبارت است از ميزان سرمايه گذارى هنگفت مورد نياز براى بالا بردن كارآيى كارخانه ها و مشكل كاهش شمار كاگران غير ضرورى.

مشكل دوم دردسرهايى راچه براى دولت وچه براى صاحب كارخانه پديد خواهد آورد.

به هر حال فروش كارخانجات دولتى هيچ گاه با موفيت روبرو نبوده است، و حتى يكى از نشريات دولتى نيز مجبور شده است اعتراف كند كه " " مردم به خريد سهام اين كارخانه ها علاقه ئ چندانى نشان نداده اند.

" " 4 سهيم شدن كارگران در سود كارخانه ها قانون و مقررات مربوط به سهيم شدن كارگران در سود كارخانجات تصريح مى داد كه كاگران بايد 20% منافع كارخانه ها و شركتها را دريافت كنند.

طى پنج سال گذشته حدود 128000 كارگر قرادادهاى سهيم شدن در سود كارخانه ها را با مديريت آنها امضاع كرده اند.

ولى بررسيهاى اخير نشان مى دهد كه بسيارى از كارگران كارخانه سودى كمتر از قيد شده در قانون را دريافت مى نمايند.

در صناعى سودآورتر درآمد كارگران خيلى كمتر است.

به ما گفته شده كه مديريت با تاعييد دلت در حال طفره رفتن و شانه خالى كردن از زير بار اين امر است، چون دولت نيز نمى خواهد با بالابردن هزينه كارگران در ايران، مهار عوامل تورم زا را در مورد اقتصاد كشور از دست بدهد.

ولى دولت بنا به دلايل سياسى به تبليغ در مورد حقوق قانونى كارگران مى پردازد و كارگران ايرانى " همان طور كه در سمينار سالانه ئ سهيم شدن كارگران در سود كارخانجات در تهران نشان داده شد " بيش از پيش به حقوق خود واقف شده اند " به الف 115 رجوع شود.

" در اينجا مى توان چنين نتيجه گرفت كه اجراى شديدتر قانون سهيم شدن در سود دريافت ايران دشوار است و علت آن نيز درست همان علت كمبود مشاركت در بازار سهام است.

چون در هر دو مورد صورت حسابهابايد دقيق و آگاه باشد، كه پيامد آن مسائل جالبى از قبيل ماليات، مبلغى بايد به دولت پرداخته شود و مسائل ديگر مطرح مى شوند.

بنابراين بى انصافى نيست اگر فرض شود كه صاحبان كارخانه ها، نمايندگان كارگران و نمايندگان وزارت كار كه در يك گردهمايى پيرامون مبلغ قابل پرداخت به هر كارگر و نمايندگان وزارت كار كه در كى گردهمايى پيرامون مبلغ قابل پرداخت به هر كارگر چك و چانه مى زنند، در مورد مزبور توافق مى كنند.

هنوز موقع آن نرسيده كه از نمايندگان كارگان انتظار داشته باشيم كه سود، هزينه، درآمد خالص و مسائل ديگر مربوط به صاحبان كارخانه ها را به زير سوئال بكشند و عليرغم حسن تفاهمات نهفته در پيشنهاد اوليه، كارگر ايرانى احتمالاہ مى داند كه خود بازيچه دست صاحب كارخانه و دولت شده است.

5 اصلاح قانون انتخابات وزارت كشور در زمان وزير اسبق، عبدالرضا انصارى، با بهره بردارى از تغييرات موجود در قانون انتخابات به مشخص كردن روشها و مكانيزم روند انتخابات پرداخت.

در نتيجه، ايران توانست درماه اوت 1 67 يك انتخابات پارلمانى ارام و سراسرى را برگزار نمايد و پس از آن نيز انتخابات انجمن شهر را در ماه اكتبر 1968 " به الف 864 رجوع گردد " در شهرهاى بزرگ و شهركها به اجرا گذاشت.

دستورالعملهاى مربوط به انتخابات و صندوقهاى جمع آورى آراع بسرعت العام شد و به اين ترتيب راعى گيرى در مدت يك روز و در سرتاسر كشور انجام گرفت.

يك شبكه ئ ارتباطاتى بسيار موئثر متمركز در تهران باعث شد كه نتيجه ئ انتخابات در بسيارى از نقاط كشور در عرض چند ساعت اعلام شده و نشانگر پيشرفت سريع ناشى از برنامه ئ اصلاح انتخاباتى شاه باشد.

اين انتخابات با انتخابات دوران قبل از اجراى برنامه ئ اصلاح قانون انتخابات شاه تفاوت بسيار داشت، زيرا در آن زمان راعى گيرى چند روز طول مى كشيد و امكان جلوگيرى از تقلب نيز وجود نداشت.

عليرغم كارآيى جديد و صميمانه ئ دولت، انتخابات از نظر معيارهاى غربى به صورت آزاد و آشكار برگزار نشد.

نتابج قبلاہ تعيين شده بود و هيچ گونه اختلاف انتخاباتى نيز وجود نداشت كه قبل از راعى گيرى حل نشده باشد.

اصلاح انتخابات در فوت و فن انتخابات بهبودهايى را پديد آورده و مى تواند براى مبارزات سياسى آينده مقدمه ئ خوبى باشد، اما برگزارى انتخابات واقعى به اصلاحات سياسى اساسى بستگى دارد.

6 سپاه دانش از زمان آعاز اين برنامه يعنى شش سال قبل، 52000 جوان سرباز در سپاه دانش شركت جسته و به 1/5 ميلوين ايرانى در 17000 روستا و نوشتن را ياد داده اند.

سپاهيان دانش در زمينه ئ احداث مدارس، حمامهاى عمومى، مساجد و جاده هاى هزاران روستا نقش موئثرى را ايفا كرده و حدود 3 ميليون دخت كاشته اند.

در حال حاضر 9000 سپاهى در 7000 روستاى كشور مشغول كار هستند.

از زمان آغاز برنامه، اين بيشترين تعداد روستاى است كه تحت پوشش سپاه دانش درآمده است.

پس از ايجاد يك برنامه آموزشى صحيح مناسب در روستاها توسط سپاه دانش، معلمين وزارت آموزش و پرورش جهت ادامه كار نقاط مزبور اعزام خواهند شد.

در سال جارى، دولت ايران اعزام اولين گروه از زنان را به عنوان سپاه دانش اعلام نمود.

هم اكنون دوهزار زن جوان درسنى بين 19 تا28 سال در مناطق روستايى به خدمت مشغولند.

دولت اميدوار است كه سپاهيان موئنث بتوانند زنان و دختران روستايى را به كلاسها جذب كنند، چون تا به حال هيچ يك از آنها به حضور در كلاسهاى داراى معليمن مذكر تمايلى نشان نداده اند " در روستاهايى مورد بازى ما قام سفارت قرار گرفته درصد دختران در مقايسه با پسران حاضر در كلاسهاى سپاهايان دانش 1 به 10 بوده است.

" برنامه ئ سوادآموزى يكى از موفقترين برنامه هاى اصلاحى شاه و عامل مهمى در دو برابر شدن ميزان با سوادى از سال 1956 تاكنون بوده است.

از مناقع جنبى برنتامه نيز اين است كه سپاهيان پس از اتمام دوره ئ خدمت سربازى به حرفه ئ تعليم و تعلم جذب مى شوند.

بيست هزار نفر از آنهايى كه در برنامه هاى شش سال اول شكرت داشتند تصميم گرفتند به عنوان معلم به وزارت آموزش و پرورش بپيوندد.

در خلال دو سال گذشته، وزارتخانه به صورت فزاينده اى با مشكل جذب آنهايى به حرفه معلمى مواجه بود، زيرا اكثر آنها پيشنهاداتى براى دريافت پول و شرايط شغلى بهتر در صناعى كه جديداہ در شهرها تاعسيس مى شوند، دريافت نموده اند، معذلك وزارتخانه اميدوار است كه زنان سپاهى با احتمال بيشتر به ادامه تدريس بپردازند و در نتيجه منابع انسانى وزارتخانه را تقويت نمايند.

مهمترين انتقادى كه از اين برنامه به عمل مى آيد مربوط به عدم پيگيرى برنامه است.

پس از آن كه يك روستائى قادر به خواندن و نوشتن مى شود، هيچ كار ديگرى در مورد وى انجام نمى گيرد.

در صورت عدم تقويت برنامه هاى بعدى، از نظر دولت يك روستايى به محض باسواد شدن از نظر آمارى به صف باسوادها پيوسته و در همان حال مى ماند و ادامه و يا قطع با سوادى وى نيز حائز اهميت نييست.

7 سپاه بهداشت در حال حاضر 1741 پزشك، دندانپزشك و داروساز و 3729 پزشكيار در 500 تيم مختلف مشغول انتقال تسهيلات عادى بهداشتى به روستاهايى از كشور هستند كه هرگز از موهبتهاى درمانى برخوردار نبوده اند.

" هدف در برنامه ئ عمرانى چهارم 606 تيم است " .

اعضاى تيم علاوه بر انجام كارهاى پزشكى، بر كار احداث لوله هاى آب، حفرچاه، بهداشت محيط فعاليتهاى مربوطه نظارت مى كنند.

در مورد شمار روستاهاى بهره مند از خدمات سپاهيان بهداشت، هيچ گونه آمارى ارائه نشده است.

اكثر روستاها هنوز از اين گونه خدمات بهره مند نشده اند، ولى بدون شك حضور سپاهيان براى كسانى كه تاكنون به دست فراموشى سپرده شده بودند محسوس و ارزشمند مى باشد.

از آنجا كه استخدام افراد مايل به خدمت دشوار است، دولت ايارن براى افزود به شمار سپاهيان بهداشت درصدد اعزام دانشجويان رشته پزشكى به ديگر استانهاست .

اين امر مخالفت بسيارى از چهره هاى و اساتيد پزشكى را برانگيخته است، چون معتقدند كه دانشجويان از چنان صلاحيتى برخوردار نيستند كه بتوانند به عنوان پزشك و يا مشاور پزشكى عمل كنند.

در كنفرانس انقلاب آموزشى كه در شيراز برگزاز گرديد، شاه به دانشجويان پزشكى توصيه نمود كه دربرنامه ئ مزبور شركت نمايند.

حضور سپاهان بهداشت مانند حضور سپاهيان ترويج، گذشته از اين كه دانشجويان داراى درجه پزشكى باشند يا نباشند، مى تواند يك عامل روانى به روستائيان نشان دهد كه دولت به رفاه آنهاچشم دوخته است.

8 سپاه ترويج و آبادانى در طول مدت پنج سالى كه از پيدايش سپاه ترويج و آبادانى مى گذرد، 8500 سپاهى به عنوان كارآموز در استانها به كار و فعاليت پرداخته و نه تنها به تدريس روشهاى كشاورزى امروزى مشغول بوده اند بلكه روستائيان را تشويق كرده اند كه به انجام پروژه هاى خوديارى در روستاهايشان بپردازند اين سپاه از اين نظر مورد انتقاد واقع شده كه افراد صلاحيتدارى را براى تدريس روشهاى كشاورزى به روستاها اعزام نمى دارد.

مقامات سپاه ترويج نيز در رد انتقادات مى گويند كه اداره ئ ترويج كشاورزى قادر نيست افراد مروج عادى را به نقاط دورافتاده اعزام نمايد و وجود سپاهيان ترويج بهتر از هيچ است.

اعضاى سپاه متخصصين مجرب كشاورزى نمى باشند.

به هر صورت آنها حتى الامكان از ميان فارغ التحصيلان دبيرستانى انتخاب مى شوند، چون آنها كشاورزى و مطالب مربوط به آن را در دبيرستان فراگرفته اند.

علاوه بر اين قبل از اعزام به محل ماعموريت مقدارى آشنايى نيز با برنامه مورد نظر پيدا مى كنند.

نكته مهم ديگر اين است كه آنها به عنوان يك كانال ارتباطى بين دولت و روستاها و بالعكس عمل مى كنند.

از نقطه نظر روانشناسى نيز حضور آنها در روستاها نشانگر علاقه ئ دولت به روستائيان است.

يك عضو سپاهى پس از اعزام به محل ماعموريت بايد براى مدت هيجده ماه در آنجا خدمت كند و تا پايان مدت خدمت مجاز به غيبت از محل ماعموريت خويش نيست.

بنا به گفته مقامات سپاه ترويج، بسيارى از كسانى كه به استانها اعزام مى شوند از نوعى ذوق ميسيونرى و علاقه به انجام كار خاص محوله برخوردار شده و شمارى از آنها نيز پس از پايان دوره ئ خدمتشان به وزارت كشاورزى مى پيوندند.

بنابراين تا آنجائى كه به دولت مربوط مى شود سپاهيان در زمينه هاى آموزشى به كار مى پردازند و حاضرند به جاى افرادى كه در مناطق خوشايند مشغول هستند، خدمت كنند.

9 خانه هاى انصاف و شوراهاى داورى از زمان ايجاد اولين خانه ئ انصاف در دسامبر 1963، دولت 1573 خانه انصاف ديگر در مناطق روستايى ايران به وجود آورده كه حدود2000 روستا و توابع آنها را در برمى گيرد.

به ما گفته شده كه 1/5 ميليون روستايى يعنى معادل 10% جمعيت 15 ميليونى روستانشين كشور به اين مراكز دسترسى دارند.

طبق برنامه هاى موجود بايد حدود800 تا 1000 خانه ئ انصاف ديگر تا قبل از پايان سال ايرانى جارى ايجاد شود " 21 مارس 1970 " و دولت نيز قول داده كه منابع لازم براى تاعمين هزنيه ئ اين سيستم كم خرج را تاعمين نمايد.

بر طبق گزارش وزارت دادگسترى، هر خانه انصاف سالان به 20000 ريال بودجه " 270 دلار " براى تاعمين هزينه هاى مربوط به ميز و صندلى، لوازم التحرير و ديگر ضروريات نياز دارد.

طبق برآوردهاى انجام شد، بايد حدود 11000 تا 12000 خانه ئ انصاف ايجاد شود تا نياز كلى جمعيت روستانشين كشور برآورده گردد و طبق پيش بينيهاى موجود، اين برنامه در مدت ده سال تكميل خواهد شد.

خانه هاى اصناف در يارى گرفتن از نظام " " ريش سفيدان " " " معتمدين روستا " بسيار