ريشه و حقيقت غيبت يكى از ده مورد است :
1 ـ علاج خشم و غضب به غيبت افراد .
2 ـ رنجاندن و غمگين كردن مردم با سخن بيجا و بىمورد پشت سر آنان .
3 ـ تصديق مطلبى كه متضمن غيبت ديگران باشد و بوى تهمت بدهد .
4 ـ تصديق خبرى كه مشتمل بر نقص كسى باشد بدون تحقيق و كشف .
5 ـ گمان بد در حق افراد .
6 ـ حسد بردن كه مورث غيبت است .
7 ـ سخريه و استهزا پشت سر مردم .
8 ـ تعجب كردن از ذكر كسى و استبعاد در حق او .
9 ـ به وقت سخن به ميان آمدن از كسى ، اظهار ملالت و كراهت كردن از او .
10 ـ زينت دادن حرفى كه مشتمل بر معايب غير باشد .
[ فَاِنْ اَرَدْتَ السَّلامَةَ فَاذْكُرِ الْخالِقَ لاَ الْمَخْلوقَ فَيُصيرَ لَكَ مَكانَ الْغيْبَةِ عِبْرَةً وَمَكانَ الاِْثْمِ ثَوابًا . كَذَبَ مَنْ زَعَمَ اَنَّهُ وُلِدَ مِنْ حَلالٍ وَهُوَ يَأْكُلُ لُحومَ النّاسِ بِالْغيْبَةِ . اِجْتَنِبِ الْغيْبَةَ فَاِنَّها اِدامُ كِلابِ النّارِ ! !]
امام صادق عليهالسلام در پايان روايت مىفرمايد :
اگر علاقه دارى دنيا و آخرتت سالم باشد بجاى سخن از مردم بيا و سخن از حضرت حق بگو كه سخن از خدا گفتن مقدمه بصيرت و راه يافتن به فضاى با عظمت ملكوت و به دست آوردن رشد و كمال است و بجاى گناه ثواب و اجر و جلب رضاى دوست است .
آن كس كه بنيان روح و جسمش از مال حلال پرورش يافته ، گوشت مردم را با غيبت نمىخورد كه آدم حلالخور جز طاعت و عبادت برنامهاى ندارد كه طاعت و بندگى اقتضاى حلالخورى است ، از غيبت بپرهيزيد كه غيبت نان خورش سگان جهنم است .
در ضمن به اين حقيقت هم توجّه داشته باشيد كه مستمع غيبت در اين گناه عظيم با غيبت كننده شريك است و روايات متعدّدى به اين برنامه تذكّر دادهاند.
خداوندا ! با لطف و عنايت و با كرم و مرحمتت توفيق ترك هر گناه صغيره و كبيرهاى را به ما ارزانى بخش و به خصوص ما را از شرّ تمام گناهان زبان در پناهت حفظ فرما .