و شايد به خاطر شدّت حرمت و نجاست خمر باشد كه بسيارى از فقها فتوا دادهاند به اينكه اگر بر كسى عطش و تشنگى فشار آورد و جز شراب، هيچ نوشيدنى در دسترس نداشته باشد كه عطش خويش را برطرف سازد. نوشيدن بول انسانى بر شراب ترجيح دارد. بنابر اين انسان شراب خوار، اگر اهل نماز هم باشد نبايد مترصد اين باشد كه آثار نماز در زندگيش ظاهر گردد.
از جمله عواملى كه موجب عدم كمال نماز است و باعث مىشود كه نماز در روح نمازگزار اثر نبخشيده و تأثير تكاملى نداشته باشد خوددارى از بول و باد معده است. چنانچه در رسالههاى عمليه مراجع تقليد آن را از مكروهات در نماز دانستهاند يعنى بهتر است كه در اين حالت فرد قيام به نماز نكند. در روايتى از امام صادق(عليه السلام) وارد شده است كه فرمودهاند: لا صلاةَ لحاقِن وَلا حاقب. «كسى كه در حال خوددارى از بول يا باد معده نماز بخواند نمازش كامل نيست»(1).
البته اين شايد بدان جهت باشد كه شخص نمازگزار در چنين حالتى فاقد تمركز حواس بوده و به فكر نمازش نيست. كسى كه در حال عمل عبادى توجه بدان نداشته باشد و نداند كه مشغول چه كارى مىباشد مسلّم است كه آثار و نتايج آن را نيز نخواهد ديد.
1 ـ المحجة البيضاء، ج1 ص254.