اينترنتبا قابليتهاى منحصر به فرد خود در گرد آوردن خاصيتهاى عمومى ساير رسانهها در كنار هم - اعم از تصويرى و صوتى و مكتوب - اين امكان را براى صاحبان و مديران شبكههاى ارتباطى فراهم آورده است تا به بهترين وجه از اين وسيله مدرن در خدمت اهداف خاص خود سود جويند. حال وقتى ويژگيهاى منفرد و پراكنده ساير رسانهها نظير راديو، تلويزيون، روزنامه، مجله و كامپيوتر با شگردهاى حساب شده و تدابير خاص فنى - كه براى جلب توجه كاربر و نشاندن او پاى نمايشگر به كار مىروند - همراه گردد، داستان همين مىشود كه امروز شده است! جذابيت اين رسانه به گونهاى است كه حتى غير از برنامههاى بسيار جاذب و گيرا، تصاوير بسيار ساده و معمولى هم براى بيننده آن جاذبه دارد. شخصيتهاى معروف - كه معمولا و در حالت عادى دور از دسترس مىنمايند -، انواع هنرها، شگفتيها و عجايب، آخرين اطلاعات و اخبار، و خلاصه بسيارى چيزها از طريق اين پنجره در جلو چشم انسان جلوهگرى مىكند.
دسترسى به كتابخانهها، آرشيوها، اسناد و مدارك علمى، انواع سؤال و جواب (Question & Answer) در زمينههاى مختلف، امكان تهيه كپى هر گونه اطلاعات كه روى شبكه باشد (به طور رايگان يا با پرداخت وجه)، استفاده از تله كنفرانسها، تبليغ كالاهاى مصرفى، انجام معاملات تجارى، و خريد كتاب، نامهنگارى و مبادله پيامهاى خصوصى از سراسر دنيا از سوى مؤسسات يا افراد و... از ديگر قابليتهاى اين رسانه مدرن و پيشرفته است.
متعامل (inter - active) بودن اينترنت كه آن را به رسانه ديناميك معروف ساخته استيكى از ويژگيهاى برجسته آن به شمار مىرود. (تذكر اين نكته لازم است كه بانيان اصلى پايگاههاى اطلاعاتى روى اينترنت اين امكان را دارند كه به محض فرستاده شدن پيام از سوى كاربران در اقصى نقاط جهان، پيام و نظر ارسالى را فورا انتخاب (Select) كنند اما اين پيامها هرگز بلافاصله و مستقيم در Home Page قرار نمىگيرند بلكه بعد از آن كه آنها در جريان كم و كيف آن قرار گرفتند بسته به نظر مساعد يا نامساعد خود، نسبتبه انعكاس پيام روى شبكه تصميم گرفته و اقدام مىكنند) كاركردهاى اطلاعاتى و جاسوسى بويژه در حوزه مسائل امنيتى و نظامى، يكى ديگر از وجوه پيچيده و - به نسبت - ناشناخته اين رسانه است كه تاكنون كمتر بدان پرداخته شده است.
مجموعه خصوصياتى كه به آنها اشاره كرديم (و برخى عوامل ديگرى كه وجود دارد و به آنها نپرداختيم) موجب مىشود كه برنامه سازان رايانهاى به وسيله سرويسهاى مختلف اينترنتسعى كنند مطابق با سطوح مختلف مخاطبان، برنامههايى حاوى اطلاعات تخصصى براى متخصصان و برنامههاى همه كس فهم و ساده و پر تنوع و چشمگير براى عوام طراحى و تهيه كنند تا بدينوسيله قشرهاى عظيمى از مردم را تحت پوشش بگيرند. به اين ترتيب، اين رسانه ابزار مؤثرى است كه مىتواند تودههاى عظيم مردم در سراسر جهان را زير نفوذ و سيطره خود در آورد و بسيار طبيعى و عادى است كه همان كسانى كه براى نظام فرهنگى و سياسى و اقتصادى جهان يك برنامه واحد و يكپارچه دارند آن را در منتهىدرجه در خدمتخود و اهدافشان قرار دهند. يعنى امروزه اينترنت و شاهراههاى اطلاعاتى به هيچ رو از شر سرمايهداران نژاد پرست و زر پرست در امان نيستبلكه بخش قابل توجهاى از خطوط مؤثر ارتباطى آن در دست هماينان است تا براى هدايت گلهوار مردم جهان برنامهريزى كنند و با فروش و تجارت اطلاعات ضمن انجام يك معامله پر سود به اهداف و مقاصد شوم سياسى و فرهنگى خود نيز جامه عمل پوشند.
آنها با در نظر گرفتن اثر بلند مدت تبليغات فرهنگى، عمدة با استفاده از ابزار تكنيك - به عنوان عنصر اساسى براى موفقيت در كار تبليغ و اقناع مردم - و تكيه بر جنبه فرهنگى تبليغات بينالمللى و نيز اتكا به جريان تقريبا انحصارى و يكسويه اطلاعات (8) كه نتيجه سرمايهگذارىهاى كلان مؤسسات آمريكايى و اروپاى غربى استبراى رسيدن به اهداف خود كوشش مىكنند و بدين وسيله «افكار عمومى» را براى پذيرش نظرگاههاى خود آماده مىكنند.
حمايتى كه نظام رسانهاى و تبليغىجهانى از اينترنتبه عمل مىآورد و تلاشى كه براى همگانى كردن استفاده از اين رسانه در جهان صورت مىگيرد نمىتواند جدا از شرايط و زمينههاى جهانى موجود در عصر حاضر مورد ارزيابى قرار گيرد. مطالعه تجريدى اطلاعات، مطالب و برنامههاى موجود در شبكه اينترنت كه از سوى پايگاههاى اطلاعاتى ارائه مىشود بدون توجه به انگيزهها و اهداف و زمينههاى سياسى - اجتماعى خاصى كه به تنظيم آنها منجر گرديده است، به برنامهريزان آن اين امكان را خواهد داد تا بدون مواجهه با هيچ انتقادى به مطرح كردن اين ادعا بپردازند كه وجود آنها به منظور بهبود شرايط زندگى انسانها و جست و جوى حقيقتبوده است. همچنين خوددارى از تحليل نقادانه مبانى فكرى اين پايگاهها و مؤسسات پشتيبان آنها صرفا مىتواند به اشاعه گستردهتر تصويرى كه آنها از واقعيات ارائه مىدهند و پيامدهاى ناشى از آن منجر شود.
در مجموع به نظر مىرسد بدون ملاحظه وجوه و جوانب مختلف فعاليتهاى شبكه جهانى اطلاعرسانى بويژه لايههاى مخفىتر و پوشيدهترى كه در شرحهاى كاملا رسمى از تاريخچه اين رسانه - عمدا - ناگفته گذاشته مىشود، اهداف و برنامههاى واقعى آن در بوته اجمال باقى خواهد ماند.
با مرورى در برخى از معروفترين پايگاههاى اطلاعاتى روى سرويسهاى اينترنت كه در ظاهر به ارائه اطلاعات علمى، فرهنگى و تخصصى در زمينههاى مختلف و در شاخههاى گوناگون مىپردازند، و با يك نگاه گذرا مىتوان دريافت كه در كنار عرضه اطلاعات و دادههاى مفيد و قابل استفاده در حوزههاى مختلف و در شاخههاى گوناگون علوم و فنون و صنايع; موارد فراوانى نيز به نشر و ترويج كتب و مجلات و نشريات منحرف و مخرب پرداختهاند. اين موارد به هيچ وجه در عرضه اطلاعات و تصاوير و فيلمهاى مبتذل و خلاف اخلاق (و اصطلاحا موسوم به «اطلاعات آلوده») محدود نمىشود گرچه اين مقوله خود در شبكه دامنه وسيعى دارد و بخش قابل توجهاى از رسانه را اشغال كرده است. اما از اين بخش كه بگذريم، سخن ما در اينجا ناظر به قسمتى از سرويسهاى آن است كه به عرضه كتب و آثار نويسندگان و به اصطلاح هنرمندانى پرداخته است كه با گرايشهاى كاملا ضد دينى به اعتقادات و مقدسات دينى تاختهاند كه در اين ميان يكى از آنها و شاخصترين آنها سلمان رشدى است. وگر نه در يك جستجوى نمونهاى و اتفاقى مىتوان نشان داد كه صدها مورد كتب و مقالات و پيامها روى شبكه قرار دارد كه همه - از نظر ما - از مصاديق كتب ضال و مضل هستند.
به اين ترتيب و با حضور اينترنت در خانههاى مردم، اينك دسترسى به كتب ضاله به صورت يك معضل فرهنگى در سطحى نسبة گسترده رخ نموده است. براى مثال در جستجويى كه بر روى سرويس WEB اينترنت انجام گرديده، با بيش از 2000 web page مواجه مىشويم كه در ضمن آنها در مورد سلمان رشدى و كتاب آيات شيطانى و ساير تاليفات او، ارائه مطلب يا اظهار نظر شده است.