تفسیر نمونه

ناصر مکارم شیرازی

جلد 2 -صفحه : 655/ 363
نمايش فراداده

مى‏مانند.

276- خداوند، ربا را نابود مى‏كند، و صدقات را افزايش مى‏دهد! و خداوند، هيچ انسان ناسپاس گنهكارى را دوست نمى‏دارد.

277- كسانى كه ايمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند و نماز را بر پا داشتند و زكات را پرداختند، اجرشان نزد پروردگارشان است، و نه ترسى بر آنهاست، و نه غمگين مى‏شوند.

تفسير: رباخوارى نقطه مقابل انفاق

‏ به دنبال بحث در باره انفاق در راه خدا و بذل مال براى حمايت از نيازمندان در اين آيات از مساله رباخوارى كه درست بر ضد انفاق است، سخن مى‏گويد و در حقيقت هدف آيات گذشته را تكميل مى‏كند، زيرا رباخوارى موجب افزايش فقر در جامعه و تراكم ثروت در دست عده‏اى محدود و محروميت اكثر افراد اجتماع است، انفاق سبب پاكى دل و طهارت نفوس و آرامش جامعه، و رباخوارى سبب پيدايش بخل و كينه و نفرت و ناپاكى است.

اين آيات با شدت تمام، ممنوعيت حكم ربا را شرح مى‏دهد ولى از لحن آن پيدا است كه قبل از آن در باره ربا گفتگوهايى شده است و با توجه به تاريخ نزول سوره‏هاى قرآن، مطلب همين گونه است.

زيرا در سوره روم كه طبق ترتيب نزول قرآن سى‏امين سوره‏اى است كه در مكه نازل شده سخن از ربا به ميان آمده و در هيچ يك از سوره‏هاى" مكى" غير از آن به مطلبى در باره ربا برخورد نمى‏كنيم ولى در اين سوره كلام در باره ربا تنها به صورت اندرز اخلاقى آمده و مى‏فرمايد: رباخوارى در پيشگاه پروردگار كار پسنديده‏اى نيست وَ ما آتَيْتُمْ مِنْ رِباً لِيَرْبُوَا فِي أَمْوالِ النَّاسِ فَلا يَرْبُوا عِنْدَ اللَّهِ «1»

1) سوره روم، آيه 39.