تفسیر نمونه جلد 2

" از نظر افراد كوتاه بين ممكن است ثروت به وسيله رباخوارى زياد گردد اما در پيشگاه خداوند چيزى بر آن افزوده نخواهد شد".

سپس بعد از هجرت در سه سوره ديگر از سوره‏هايى كه در مدينه نازل شده بحث از ربا به ميان آمده است كه به ترتيب عبارتند از سوره بقره- آل عمران- نساء- گر چه سوره بقره قبل از آل عمران نازل شده اما بعيد نيست كه خصوص آيه 130 سوره آل عمران كه حكم صريح تحريم ربا را بيان مى‏كند قبل از سوره بقره و آيات فوق نازل شده باشد.

به هر حال اين آيه و ساير آيات مربوط به ربا هنگامى نازل شد كه رباخوارى با شدت هر چه تمامتر در مكه و مدينه و جزيره عربستان رواج داشت، و يكى از عوامل مهم زندگى طبقاتى و ناتوانى شديد طبقه زحمتكش و طغيان اشراف بود و لذا مبارزه قرآن با ربا بخش مهمى از مبارزات اجتماعى اسلام را تشكيل مى‏دهد.

با توجه به اين نكته به تفسير آيه باز مى‏گرديم:

نخست در يك تشبيه گويا و رسا، حال رباخواران را مجسم مى‏سازد، مى‏فرمايد:" كسانى كه ربا مى‏خورند، بر نمى‏خيزند مگر مانند كسى كه بر اثر تماس شيطان با او ديوانه شده" و نمى‏تواند تعادل خود را حفظ كند، گاه به زمين مى‏خورد و گاه بر مى‏خيزد (الَّذِينَ يَأْكُلُونَ الرِّبا لا يَقُومُونَ إِلَّا كَما يَقُومُ الَّذِي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطانُ مِنَ الْمَسِّ). «1»

در اين جمله شخص رباخوار، تشبيه به آدم مصروع يا ديوانه بيمار گونه‏اى شده كه به هنگام راه رفتن قادر نيست تعادل خود را حفظ كند و به طور صحيح گام بر دارد.

آيا منظور ترسيم حال آنان در قيامت و به هنگام ورود در صحنه رستاخيز

1)" يتخبطه" از ماده" خبط" به معنى عدم حفظ تعادل بدن به هنگام راه رفتن يا برخاستن است.