و" دعا كننده" و" مطلبى كه مورد تقاضا" است جمع باشد، و ما اين موضوع را به ضميمه فلسفه" نيايش و دعا" و" مفهوم واقعى آن" در ذيل آيه 186 سوره بقره به طور مشروح بيان كردهايم و نياز به تكرار نيست «1».
3- دعا خود يك نوع عبادت است، چرا كه در ذيل آيه واژه عبادت بر آن اطلاق شده.
و در ذيل آيه تهديد شديدى نسبت به كسانى كه از دعا كردن ابا دارند كرده، مىگويد:" كسانى كه از عبادت من استكبار مىورزند به زودى با ذلت و خوارى وارد دوزخ مىشوند" (إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِينَ) «2».
روايات متعددى كه از پيغمبر گرامى اسلام (ص) و ساير پيشوايان بزرگ (ع) نقل شده اهميت دعا را كاملا روشن مىسازد:
1- در حديثى از پيغمبر گرامى اسلام (ص) آمده است:
الدعاء هو العبادة:
" دعا عبادت است" «3».
2- در حديث ديگرى از امام صادق (ع) مىخوانيم: يكى از يارانش سؤال كرد ما تقول فى رجلين دخلا المسجد جميعا كان احدهما اكثر صلاة، و الآخر دعاء فايهما افضل؟ قال كل حسن:" چه مىفرمايى در باره دو نفر كه هر دو وارد مسجد شدند يكى نماز بيشترى بجا آورد، و ديگرى دعاى بيشترى، كداميك
(1) جلد اول" تفسير نمونه" صفحه 638 تا صفحه 647 (چاپ جديد). (2)" داخر" از ماده" دخور" به معنى ذلت و خوارى است، اين ذلت و خوارى كيفر آن تكبر و خود برتربينى مىباشد. (3) مجمع البيان جلد 8 صفحه 528.