تفسیر نمونه

ناصر مکارم شیرازی

جلد 20 -صفحه : 507/ 161
نمايش فراداده

انسان بر خلاف غالب حيوانات كه با دهان آب و غذا مى‏خورند با دست خود و با دقت و ظرافت غذا و نوشيدنى را بر مى‏دارد و به دهان مى‏گذارد و اين امر كمك فراوانى به انتخاب غذاهاى پاك از غذاهاى آلوده به اجزاء خارجى و اضافى مى‏كند ميوه‏ها را به راحتى پوست مى‏كند و اجزاء غير قابل استفاده را دور مى‏ريزد.

بعضى از مفسران صورت را در اينجا به معنى اعم از صورت ظاهر و باطن گرفته‏اند، و اشاره به انواع استعدادها و ذوقهايى مى‏دانند كه خدا در آدمى آفريده، و او را بر ساير جانداران برترى بخشيده است.

و سرانجام در بيان چهارمين و آخرين نعمت از اين سلسله، موضوع روزيهاى پاكيزه را مطرح كرده، مى‏فرمايد:" او شما را از طيبات روزى داد" (وَ رَزَقَكُمْ مِنَ الطَّيِّباتِ).

" طيبات" معنى بسيار گسترده‏اى دارد كه هر چيز پاكيزه اعم از غذا، لباس، همسران، خانه‏ها، مركبها، حتى سخنان و گفتگوهاى پاكيزه را شامل مى‏شود.

ممكن است انسان بر اثر نادانى، اين مواهب پاك را بيالايد، ولى خداوند در عالم آفرينش آنها را پاك آفريده است.

در پايان آيه بعد از بيان اين چهار نعمت بزرگ كه نيمى از آن به آسمان و زمين بر مى‏گردد، و نيمى از آن به انسانها، مى‏فرمايد:" اين است خداوند پروردگار شما" (ذلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ) «1».

" و چون چنين است جاويد و پر بركت است خداوندى كه پروردگار عالميان است" (فَتَبارَكَ اللَّهُ رَبُّ الْعالَمِينَ).

(1)" ذلكم" در اصل اشاره به دور است كه در اينگونه موارد كنايه از علو مقام و عظمت مى‏باشد، ولى چون در فارسى اين تعبير معمول نيست ما در ترجمه‏ها آن را به صورت اشاره به نزديك تفسير مى‏كنيم.