تفسیر نمونه

ناصر مکارم شیرازی

جلد 20 -صفحه : 507/ 260
نمايش فراداده

نخست خداوند مى‏فرمايد:" اگر آنها صبر و شكيبايى كنند يا نكنند آتش دوزخ قرارگاهشان است" و رهايى از آن امكان پذير نيست (فَإِنْ يَصْبِرُوا فَالنَّارُ مَثْوىً لَهُمْ) «1».

" مثوى" از ماده" ثوى" (بر وزن هوى) به معنى قرارگاه و محل استقرار است.

اين آيه در حقيقت شبيه آيه 16 سوره طور است كه مى‏گويد: اصْلَوْها فَاصْبِرُوا أَوْ لا تَصْبِرُوا سَواءٌ عَلَيْكُمْ:" در آتش دوزخ وارد شويد، مى‏خواهيد صبر كنيد يا نكنيد تفاوتى براى شما نمى‏كند" و همچون آيه 21 سوره ابراهيم سَواءٌ عَلَيْنا أَ جَزِعْنا أَمْ صَبَرْنا ما لَنا مِنْ مَحِيصٍ:" براى ما يكسان است خواه صبر كنيم يا نكنيم راه نجاتى نيست".

سپس براى تاكيد اين مطلب مى‏افزايد:" و اگر آنها تقاضاى رضايت و عفو پروردگار كنند بجايى نمى‏رسد و مورد عفو قرار نمى‏گيرند" (وَ إِنْ يَسْتَعْتِبُوا فَما هُمْ مِنَ الْمُعْتَبِينَ).

" يستعتبون" در اصل از" عتاب" گرفته شده كه به معنى اظهار خشونت است، و مفهومش اين است كه شخص گنهكار خود را تسليم سرزنشهاى صاحب حق كند تا او را مورد عفو قرار دهد و راضى گردد، و لذا اين ماده (استعتاب) به معنى استرضاء و تقاضاى عفو نيز به كار مى‏رود «2».

سپس به مجازات دردناك دنيوى آنها اشاره كرده، مى‏فرمايد:" ما براى آنها دوستان و همنشينان بد انديش و زشت سيرتى قرار داديم، كه همه چيز را در نظر آنان زينت دادند"، و زشتيها را زيبايى، و بديها را نيكى معرفى نمودند

(1) آيه در تقدير چنين است:" فان يصبروا او لا يصبروا فالنار مثوى لهم".

(2)" مفردات راغب" و" لسان العرب" در ماده" عتبة".