تفسیر نمونه

ناصر مکارم شیرازی

جلد 20 -صفحه : 507/ 76
نمايش فراداده

بعضى نيز احتمال داده‏اند كه" آيات" همه انواع معجزات موسى را شامل مى‏شود، اما" سلطان مبين" معجزات برجسته او همچون معجزه عصا و يد بيضا است كه موجب سلطه آشكار او بر فرعون شد.

بعضى ديگر" آيات" را به معنى معجزات و" سلطان مبين" را به معنى سلطه قاهره و نفوذ الهى موسى دانسته‏اند كه مانع از قتل او و خاموش ساختن دعوتش گرديد.

هيچيك از اين تفسيرها مدرك روشنى ندارد، آنچه از آيات ديگر قرآن استفاده مى‏شود اين است كه" سلطان مبين" معمولا به معنى دليل روشن و محكمى است كه باعث سلطه آشكار مى‏گردد، چنان كه در آيه 21 سوره نمل در داستان سليمان و هدهد مى‏خوانيم: سليمان مى‏گويد:" هدهد را نمى‏بينم، او چرا غائب شده؟

من او را كيفر سختى خواهم داد، يا او را ذبح مى‏كنم و يا" سُلْطانٍ مُبِينٍ" (دليل روشن) براى غيبت خود بياورد".

و در آيه 15 سوره كهف مى‏خوانيم" لَوْ لا يَأْتُونَ عَلَيْهِمْ بِسُلْطانٍ مبين"" چرا آنها براى معبودهاى خود دليل روشنى نمى‏آورند"؟!" آيات" نيز كرارا در قرآن به معنى معجزات آمده است.

بنا بر اين تعبير به" آيات" اشاره به" معجزات موسى" و" سلطان مبين" به معنى منطق نيرومند و دلائل دندان‏شكنى است كه موسى در برابر فرعونيان داشت.

به هر حال" موسى" هم مجهز به منطق عقل بود، و هم كارهاى خارق العاده‏اى كه نشانه ارتباط او با عالم ما وراء طبيعت بود انجام مى‏داد، ولى موضعگيرى سركشان فرعونى در مقابل او چيزى جز اين نبود كه او را متهم به سحر و كذب مى‏كردند.

اتهام سحر در برابر آيات و معجزات بود، و تكذيب در برابر استدلالات منطقى، و اين خود شاهد ديگرى است براى تفسيرى كه در مورد اين دو تعبير