جلوه تاریخ در شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید

محمود مهدوی دامغانی

جلد 3 -صفحه : 422/ 155
نمايش فراداده

«اى بنى هاشم مردم را در حق خود به طمع ميندازيد به ويژه خاندان تيم بن- مره و خاندان عدى را. حكومت فقط بايد براى شما و ميان شما باشد و كسى جز ابو الحسن على شايسته و سزاوار آن نيست...» على به ابو سفيان فرمود: همانا كارى را اراده كرده‏اى كه ما اهل آن نيستيم، و همانا پيامبر (صلّى الله عليه وآله وسلّم) با من عهدى فرموده است و ما همگان بر همان عهد پايداريم.

ابو سفيان على را رها كرد و به خانه عباس بن عبد المطلب رفت و به او گفت: اى ابا الفضل تو به ميراث برادر زاده‏ات سزاوارترى، دست بگشاى تا با تو بيعت كنم زيرا مردم پس از بيعت من با تو در مورد تو مخالفت نخواهند كرد. عباس خنديد و گفت: اى ابو سفيان كارى را كه على نمى‏پذيرد و كنار مى‏زند عباس به جستجوى آن برآيد ابو سفيان نا اميد برگشت.

زبير بن بكار مى‏گويد: محمد بن اسحاق گفته است: قبيله اوس چنين نقل مى‏كند كه نخستين كسى كه با ابو بكر بيعت كرده بشير بن سعد است و قبيله خزرج چنين نقل مى‏كند كه نخستين كس اسيد بن حضير است كه با ابو بكر بيعت كرده است.

من [ابن ابى الحديد] مى‏گويم: بشير بن سعد، خزرجى و اسيد بن حضير، اوسى است و هر دو قبيله اين دو موضوع را به پاس حرمت سعد بن عباده نقل مى‏كنند، زيرا هيچ كدام خوش نمى‏دارند متهم به اين شوند كه در باره او كار شكنى كرده‏اند.

خزرجيان كه خويشاوندان و نزديكان اويند نمى‏خواهند اقرار كنند كه بشير بن سعد نخستين بيعت كننده با ابو بكر است و كار سعد بن عباده را تباه كرده است و مى‏خواهند چاره سازى كنند و آن را به اسيد بن حضير نسبت مى‏دهند، زيرا او از طايفه اوس است كه دشمنان خزرج بوده‏اند. اوسى‏ها هم خوش نمى‏دارند كه اين كار را به اسيد بن- حضير نسبت دهند و بگويند او نخستين كسى است كه در مورد سعد بن عباده كار شكنى كرده است تا متهم به رشك بردن بر خزرجيان نشوند. به اين جهت چاره‏انديشى‏