غایة القصوی فی ترجمة العروة الوثقی

عباس قمی؛ مصحح: علی رضا أسداللهی فرد

جلد 2 -صفحه : 440/ 4
نمايش فراداده

[تتمة باب هفتم در افعال صلاة]

فصل هشتم در سلام

و آن بنا بر اقوى واجب و جزء نماز است. و واجب است در سلام، تمام چيزهائى كه در نماز واجب است از قبله و ستر عورت و طهارت از حدث و خبث و غير آن و به سلام از نماز بيرون مى‏رود. و منافيات نماز كه به تكبيرة الاحرام بر او حرام شده بود، به سلام حلال مى‏شود. و سلام ركن نماز نيست و ترك عمدى آن مبطل نماز است به خلاف ترك سهوى آن، پس هر گاه سهواً سلام را ترك كند و بعد از به جا آوردن چيزى از منافيات عمدى و سهوى يا بعد از فوت موالات متذكّر شود، تدارك آن واجب نيست بلكه دو سجده‏ى سهو واجب است براى نقصان سلام. و اگر پيش از آن متذكّر شود، سلام بگويد و چيزى بر او نيست مگر آن كه تكلّم كرده باشد كه دو سجده سهو بر او واجب است. و واجب است در سلام جلوس و طمأنينه. و سلام واجب دو لفظ دارد: «اول» السّلامُ عَلَيْنا وَ عَلَى عِبادِ اللَّهِ الصَّالِحينَ. «دوم» السَّلامُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكاتُهُ و يكى از آنها سلام واجب است و هر گاه اولى را گفت دومى جزء مستحبى است، نه آن كه مستحب خارجى باشد و اگر سلام را اول گفت اكتفاء به همان كند وَ السَّلامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا النَّبِىُّ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكاتُهُ جزء سلام نيست بلكه از توابع تشهّد است. و واجب نيست بلكه مستحب است اگر چه احوط ترك نكردن آن است و در صيغه‏ى دوم سلام، كفايت مى‏كند السَّلامُ عَلَيْكُمْ اگر چه احوط اضافه‏ى وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكاتُهُ است بلكه احوط جمع بين هر دو سلام است به ترتيب مذكور. و واجب است كه حروف و كلمات آن را به عربى صحيح اداء كند با موالات و اقوى عدم كفايت سَلامٌ عَلَيْكُمْ بدون الف و لام است.

مسأله 1

اگر پيش از سلام محدث شود يا يكى از منافيات ديگر به عمل آورد، نماز باطل است. بلى، اگر بعد از نسيان سلام، اعتقاد كند كه از نماز بيرون رفته و چيزى از منافيات را به عمل آورد نماز باطل نمى‏شود و فرق ما بين اين دو صورت آن است كه در صورت اوّلى، صدق مى‏كند حدث در اثناء نماز به خلاف ثانيه زيرا كه مفروض اين است كه جزء غير ركنى را نسياناً ترك كرده پس حدث خارج از نماز است.

مسأله 2

شرط نيست در سلام قصد خروج از نماز، بلكه سلام مخرج قهرى است اگر چه قصد عدم خروج كند لكن قصد عدم خروج خلاف احتياط است و اگر قصد آن نمود احوط اعاده‏ى نماز است.

مسأله 3

اگر سلام را نمى‏داند، بايد تعلّم كند [ياد بگيرد] و پيش از تعلّم آن، واجب است در نماز متابعت ملقّن [تلقين دهنده‏] كند اگر باشد و الّا اكتفاء كند به ترجمه‏ى آن و اگر از آن نيز عاجز باشد به قلب نيّت كند و احوط اشاره به دست است نيز. و كسى كه گنگ باشد، الفاظ سلام را به دل‏