غایة القصوی فی ترجمة العروة الوثقی

عباس قمی؛ مصحح: علی رضا أسداللهی فرد

جلد 2 -صفحه : 440/ 92
نمايش فراداده

محل متذكّر شده و تدارك آن را كرده يا نه؟ احوط آن است كه به جا آورد.

مسأله 13

اگر در فعلى از افعال سجده شك كند و هنوز محل آن نگذشته باشد، آن فعل را به جا آورد و اگر داخل فعل ديگر شده باشد، اعتناء نكند.

مسأله 14

اگر شك كند در آن كه يك سجده كرده يا دو سجده؟ بنا بر يك گذارد مگر آن كه داخل تشهّد شده باشد. و هم چنين اگر شك كند دو سجده كرده يا سه سجده؟ بنا بر اقلّ گذارد. و اگر بداند يك سجده بر آن زياد كرده بايد اعاده كند چنانچه اگر بداند كه يك سجده كم كرده، بايد اعاده كند. و اگر بعد از سر بلند كردن از سجده متذكّر شود كه ذكر آن را فراموش كرده، دور نيست اعاده واجب نباشد هر چند احوط است.

فصل هفتم در شكوكى كه اعتبار ندارد و نبايد به آن اعتناء كند

و آن در چند موضع است: اول، شك بعد از تجاوز محل و تفصيل آن گذشت. دوم، شك بعد از وقت چه متعلّق به شروط نماز باشد چه افعال، چه ركعات و چه شك كند در اصل نماز كه به جا آورده يا نه؟ و تفصيل آن نيز گذشت. سوم، شك بعد از سلام واجب كه يكى از سلام دوم و سوم است چه متعلّق شك، شرايط نماز باشد و چه افعال و چه ركعات و چه در نماز چهار ركعتى يا غير آن، به شرط آن كه يكى از اطراف شك، صحت نماز باشد مثل آن كه بعد از سلام شك كند ما بين سه و چهار و پنج كه بايد بنا بر چهار گذارد به خلاف آن كه شك كند ما بين دو و پنج يا سه و پنج كه در اين دو فرض، نماز او باطل است به سبب آن كه يقين دارد كه نماز او يا كمتر از چهار ركعت است يا زيادتر. بلى، بعد از سلام نماز مغرب اگر شك كند ما بين سه و پنج يا بعد از نماز صبح اگر شك كند ما بين دو و پنج، نمازش صحيح است زيرا كه در هر دو صورت يكى از اطراف شك موافق با نماز صحيح است. و هر گاه بعد از سلام نماز چهار ركعتى شك كند ما بين دو و سه، بنا بر سه گذارد و نماز احتياط از او ساقط نمى‏شود زيرا كه هنوز در اثناء نماز است و سلام او در غير محل واقع شده پس كسى توهّم نكند كه بايد بنا بر سه گذارد و ركعت چهارم را به جا آورد و چون شك بعد از سلام است، نماز احتياط لازم نيست. چهارم، شك كثير الشك هر چند به حدّ وسواس نرسيده باشد، چه متعلّق شك ركعات باشد چه افعال و چه شرايط بايد بنا بر طرفى كه صرفه‏ى او است گذارد، پس اگر شك كند در چيزى و صرفه‏ى او وقوع آن باشد، بنا گذارد كه به جا آورده است هر چند هنوز در محل باشد و الّا بنا بر عدم وقوع آن گذارد. مثلًا اگر شك كند ما بين سه و چهار يا آن كه شك كند ما بين چهار و پنج، در هر دو صورت بنا بر چهار گذارد و اگر شك كند كه ركوع كرده يا نه؟ بنا گذارد كه كرده. و اگر شك كند يك ركوع كرده يا دو ركوع؟ بنا گذارد كه زياده به جا