آيات درس گذشته با بيم دادن و هشدارى سخت به آنان كه كفر مىورزند پايان يافت، و اين هشدار از طريق تصويرى از مناظر عذاب در روز قيامت به عمل آمد. از آنجا كه هر جا در قرآن حكمت آموز تهديد و هشدارى آمده ترغيب و مژدهاى نيز آمده است آيات اين درس آمد كه به مؤمنان مژده مىدهد كه نزد پروردگار خود پاداشى دارند كه در بهشتى جلوهگر مىشود كه در آن جويبارها جارى است و زيورى كه بهشتيان كه خدا پيشتر آنان را به گفتار پاكيزه و راه ستوده رهنمايى كرده است خود را بدان زيورها مىآرايند. آن گاه آيات به موضوع حجّ مىپردازند كه روش عبادتى از روشهاى امّت يگانه اسلامى است، و هدفش به كرسى نشاندن تقوا در نفوس فرزندان اين امّت است. امّا كافران كه مردم را از راه خدا كه برجستهترين مصداقهاى آن مسجد الحرام (و خانه خدا) است نصيبشان عذابى دردناك است، و بلكه هر كس با ستم بر مردم از راه درست منحرف شود گرفتار عذابى دردناك خواهد شد.
قرآن ما را برمىگرداند به نخستين روزى كه مسجد الحرام در آن روز بنا شد و اينكه چگونه خداى تعالى به ابراهيم عليه السّلام فرمان داد آن خانه را براى تمام مردم، نه براى گروه يا قومى خاصّ بنا كند. براستى آن خانه از آنِ نزديكان و دوران و مقيمان و مجاوران و غير مقيمان و مجاوران است.
اين حرم را براى آن بنا ننهادهاند كه از طريق آن مردم به خدا شرك آورند، بلكه در واقع براى آن است كه در آنجا تنها و تنها خدا را بپرستند (با برپاداشتن