تفسیر هدایت

سیدمحمدتقی مدرسی

جلد 11 -صفحه : 534/ 30
نمايش فراداده

«إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّيِّبُ وَ الْعَمَلُ الصَّالِحُ يَرْفَعُهُ- سخن خوش و پاك به سوى او بالا مى‏رود و كردار نيك است كه آن را بالا مى‏برد،»

سخن خوش و پاك همان عقيده شايسته و درست است، زيرا كلمه در قرآن بر لفظ دلالت ندارد بلكه بر معنايى فراتر از آن دلالت مى‏كند، چنان كه پروردگار سبحان ما (بدين مفهوم) گويد:

«مَثَلًا كَلِمَةً طَيِّبَةً كَشَجَرَةٍ طَيِّبَةٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِي السَّماءِ- كلمه طيّبه به درختى پاك مى‏ماند كه ريشه‏اش در زمين استوار است و شاخه‏هايش در آسمان». «14»

اين آيه را به رهبرى مكتبى تفسير كرده‏اند، و شك نيست كه قلّه و اوج عقيده شايسته و مظهر راستين بودن انسان در ايمان خود همان تسليم به رهبرى الهى (ولايت) است و كلمه پاكيزه به جانب پروردگار فرا مى‏رود و صاحب خود را از لحاظ معنوى با خود به بالا مى‏كشاند. آيا ايمان سنگين‏ترين چيزى نيست كه در ترازوى بنده وجود دارد؟

و خدا را به چيزى همتاى توحيد بندگى نكنند؟

شك نيست كه سخن خوش و پاك- همانند درخت پاك- شاخه‏هايش در هر افقى پراكنده مى‏شود، و تسامح و دوستى و ترك تعصّبها و افكار يأس آميز و منفى همه از عقيده درست حاصل مى‏شود، و اين همه بنده را بخوبى به پروردگارش نزديك مى‏كند. هم چنان كه كردار نيك به سوى خدا فرا مى‏رود و صاحب خود را بالا مى‏برد و به خدا نزديك مى‏سازد، سخن پاكيزه و كردار نيك جامعه را نيز به عزّت الهى مى‏پيوندد.

براى كردار نيك دو تفسير ياد شده است:

14- مأخوذ از آيه 24، سوره ابراهيم ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا كَلِمَةً طَيِّبَةً كَشَجَرَةٍ طَيِّبَةٍ ...- م.

15- التفسير الكبير، امام فخر رازى، ج 26، ص 8. [.....]