مسلمانان قدرت مقابله با دشمن را داشتند ادامه آن جايز نيست.

3 ـ 3 ـ امان

يكى ديگر از اختيارات امام امان دادن به عموم كفار يا اهل منطقه‏اى است. هر مسلمانى مىتواند يك يا چند نفر از كفار را امان دهد، ولى دادن امان به عموم كفار يا به اهل منطقه‏اى خاص تنها بايد از سوى امام يا نماينده خاص ايشان باشد. وفاى بر اين امان و امان به افراد كه از سوى مسلمانان صورت مىگيرد بر همه واجب است1.

3 ـ 4 ـ انعقاد پيمان‏ذمه

يكى ديگر از اختيارات امام يا حاكم انعقاد پيمان ذمه با اهل كتاب است. به اعتقاد محقق، حاكم هرگونه مصالحه‏اى كه لازم بداند مىتواند با آنان (اهل ذمّه) صورت دهد2، اگر اهل ذمه پيمان را نقض كردند حاكم وظيفه دارد آنان را به مأمن خود بازگرداند و در اين‏كه آيا او مىتواند به مجرد نقض پيمان از سوى آنان، با آن‏ها بجنگد؛ يعنى آن‏ها را بكشد يا استرقاق كرده يا فديه بگيرد، ترديد است3، هم‏چنين امام بايد فرد ذمى را كه به خيال و شبهه امان به كشور اسلامى وارد شده به مأمن خود بازگرداند4.

4ـ وظايف سياسى حاكم

يكى از وظايف مهم حاكم در برابر مردم وظايف سياسى او است، چرا كه ولايت اصلىترين وظيفه حاكم به‏شمار مىرود و به اعتقاد محقق، در برخي

1. نكت النهايه، ص384.

2. همان، ص 238.

3. شرايع الاسلام، ص252.

4. همان، ص232.