يكون جهاداً1؛

گاه جنگ براى دفع دشمن از خود واجب مىشود؛ براى مثال اگر فرد بين اهل حرب [كفار] باشد و دشمن آنان را احاطه كرده و وى از آنان بر جان خود بترسد؛ پس براى دفع دشمن از خود به كمك اهل حرب مىشتابد و اين [مقابله] جهاد نيست.

محقق در ادامه قاعده‏اى كلى را در دفاع شخصى بيان كرده و مىگويد:

كذا كل من خشى على نفسه مطلقا او ماله اذا غلب السلامة2؛

هم‏چنين دفاع بر هركس كه از جان خود مىترسد مطلقا واجب است، [خواه با دفاع سلامت فرد تضمين شود خواه نشود] و چنان‏چه از مال خود مىترسد اگر احتمال زياد به سلامت خود مىدهد واجب است كه دفاع كند.

10ـ مرزداري

يكى از بحث‏هايى كه در باب جهاد مطرح مىشود مرزدارى مرزهاى كشور اسلامى است كه در اصطلاح به آن مرابطه گفته مىشود. محقق مىگويد:

المرابطة وهى الارصاد لحفظ الثغر3؛

مرابطه عبارت از مترصد بودن و مراقبت براى محافظت از مرزها است.

به اعتقاد محقق، مرابطه در عصر غيبت نيز مستحب است. ايشان در تعليل استحباب اين مسئله مىگويد:

لانها [المرابطه] لا تتضمن قتالا بل حفظا واعلاما4؛

مرزبانى مستلزم جنگ نيست [كه وجود امام در آن شرط شده باشد]، بلكه حفظ كشور اسلامى و اعلام موجوديت براى آن است.

1. همان، ص232.

2. همان، ص233.

3. همان، ص234.

4. همان.