اندیشه سیاسی محقق حلی

روح الله شریعتی

نسخه متنی -صفحه : 348/ 269
نمايش فراداده

بر خدا حق است كه وى را در جايگاه آن سلطان وارد كند. بدانيد كه همانا اين افراد پيروى از شيطان را شيوه خويش قرار داده‏اند.

با دقت در آيات و روايات فوق، ضرورت انجام اين دو فريضه (امر به معروف و نهى از منكر) روشن مىشود.

اسلام دينى است كه افراد را به اتحاد و يكپارچگى در جامعه اسلامى دعوت كرده و به شدت از تفرقه و تشتت پرهيز مىدهد. در اجتماعى كه حضور افراد گوناگون را با هر نوع تفكرى در بر دارد خواه‏ناخواه بايد قوانينى وجود داشته باشد تا افراد حول محور آن به اتحاد و يكپارچگى نايل آيند، ولى وجود افراد فرصت‏طلب و مخالف قانون در جامعه، اين اتحاد را در معرض خطر قرار مىدهد. اسلام همه مسلمانان را مسؤول حفظِ سلامت جامعه قرار داده است و از آن‏جا كه سرنوشت افراد به يك‏ديگر پيوند خورده و اعمال و رفتار آنان تأثير به‏سزايى در رفتار ديگران دارد، انحراف آنان سبب انحراف جامعه مىگردد، و عقل حكم مىكند كه افراد خود تا حد ممكن جامعه را از فساد دور نگه دارند. امر به معروف و نهى از منكر كه يكى از واجبات و از فروعات دين اسلام است، تا حدى جوابگوى اين نياز جامعه انسانى است، زيرا اگر افراد جامعه هر يك در عمل بر خلاف قانون از خود واكنش نشان دهند، جامعه رو به تعالى رفته و فساد ريشه‏كن مىشود. محقق اصل ايجاد حكومت را براى اقامه امر به معروف و نهى از منكر دانسته و وظيفه اصلى حاكم را امر به معروف و نهى از منكر مىداند. ايشان وجوب امر به معروف و نهى از منكر را كفايى مىداند، ولى وجوب عينى آن را اشبه ذكر كرده است.

بررسى مفاهيم معروف و منكر

محقق بحث امر به معروف و نهى از منكر را به‏طور مختصر در بابى جداگانه آورده است ايشان در شرايع الاسلام ابتدا دو اصطلاح معروف و منكر