و شك و ترديد نسبت بهدعوت پيامبران
جاءتهم رسلهم بالبينات فردّوا ايديهم فى افواههم و قالوا إنا كفرنا بما ارسلتم به و انّا لفى شك مما تدعوننا اليه مريب112
ترجمه پيامبرانشان دلايل روشن براى آنان آوردند، ولى آنها از روى تعجب و استهزاء دست بردهان گرفتند و گفتند ما بهآنچه شما بهآن فرستاده شدهايد كافريم، و نسبت بهآنچه ما را بهسوى آن مىخوانيد، شك و ترديد داريم
در اين آيه خداوند اختيار قوم «نوح، عاد و ثمود» را ذكر مىكند كه اين اقوام با اينكه پيامبرانشان براى آنان دلايل روشنى آورده بودند مبنى برصدق ادعايشان اما آنها اعتنايى بهدعوت و دلايل پيامبران نكردند و شك و ترديد خود را نسبت بهپيامبران ابراز مىنمودند و بهيقين شك و ترديد در آيات و دلايل و دعوت پيامبران شك و ترديد در خداوند است چنان كه در آيه بعد از آن اقوام سؤال مىشود
«قالت رسلهم افى الله شك فاطر السموات و الارض؟»113
رسولان آنها گفتند آيا در خدا شك داريد؟ خدايى كه آسمانها و زمين را آفريده؟ و بدون شك تكذيب آيات الهى و فرستادههاى او منجر بهتكذيب خدا و كفر بهاو مىشود و نتيجهاى جز هلاكت و نابودى بهدنبال ندارد چنانچه در آيات بعد مىفرمايد
«فاوحى اليهم ربهم لنهلكنّ الظالمين»114 پروردگارشان بهآنها وحى فرستاد كه ما ظالمان را هلاك مىكنيم
كذّبت قبلهم قوم نوح و اصحاب الرّسّ و ثمود كلّ كذّب الرسل فحق وعيد115
ترجمه پيش از آنان قوم نوح و اصحاب الرس [= قومى كه در يمامه زندگى مىكردند و پيامبرى بهنام حنظله داشتند] و قوم ثمود پيامبرانشان را تكذيب كردند هريك از آنها فرستادگان الهى را تكذيب كردند و وعده عذاب درباره آنها تحقق يافت
علاوه برآيات فوق در آيات ديگرى نيز بهاين نكته اشاره مىفرمايد كه قوم ثمود همانند ديگر اقوام پيامبران الهى را تكذيب كردند، بههمين سبب مستحق عذاب گشتند
كذبت قبلهم قوم نوح و ثمود إن كلّ الاّ كذّب الرسل فحقّ عقاب116
ترجمه پيش از آنان قوم نوح و ثمود بهتكذيب پيامبران برخاستند هريك از اين گروهها رسولان را تكذيب كردند، و عذاب الهى درباره آنها تحقق يافت
و در جاى ديگرى تنها در خصوص قوم ثمود مىفرمايد
و لقد كذّب اصحاب الحجر المرسلين فاخذتهم الصيحة مصبحين117
ترجمه و «اصحاب حجر» [= قوم ثمود] پيامبران را تكذيب كردند اما سرانجام صيحه مرگبار صبحگاهان آنان را فرا گرفت