دستها باشد و [ 60 ] بشود روى آن را باز كرد، چنانچه ريختن آب، روى آن ضرر دارد وكشيدن دست تر ضرر ندارد، واجب است دست تر روى آن بكشد.
مسأله 331 - اگر نمى شود روى زخم را باز كرد ولى زخم وچيزى كه روى آن گذاشته پاك است ورساندن آب به زخم ممكن است وضرر وزحمت ومشقت هم ندارد، بايد آب را به روى زخم برساند، واگر زخم يا چيزى كه روى آن گذاشته نجس است، چنانچه آب كشيدن آن ورساندن آب به روى زخم ممكن باشد بدون زحمت ومشقت، بايد آن را آب بكشد وموقع وضو آب را به زخم برساند، ودر صورتى كه آب براى زخم ضرر دارد، يا آن كه رساندن آب به روى زخم ممكن نيست، يا زخم نجس است ونمى شود آن را آب كشيد، بايد اطراف زخم را بطورى كه در وضو گفته شد بشويد واگر جبيره پاك است روى آن مسح كند واگر جبيره نجس است يا نمى شود روى آن را دست تر كشيد مثلا دوائى است كه بدست مى چسبد، پارچه پاكى را بطورى كه جزء جبيره حساب شود روى آن بگذارد ودست تر روى آن بكشد واگر اين هم ممكن نيست احتياط واجب آن است كه وضو بگيرد وتيمم هم بنمايد.
مسأله 332 - اگر جبيره، تمام صورت يا تمام يكى از دستها را فرا گرفته باشد باز احكام جبيره جارى ، ووضوى جبيره‌اى كافى است، ولى اگر بيشتر اعضاى وضو را گرفته باشد، احكام جبيره جارى نمى باشد وبايد تيمم نمايد.
مسأله 333 - اگر جبيره تمام اعضاى وضو را گرفته باشد، بايد تيمم نمايد.
مسأله 334 - كسى كه در كف دست وانگشتها جبيره دارد ودر موقع وضو دست تر روى آن كشيده است، مى تواند سر وپا را با همان رطوبت مسح كند يا از جاهاى ديگر وضو رطوبت بگيرد.
مسأله 335 - اگر جبيره تمام پهناى روى پا را گرفته ولى مقدارى از طرف انگشتان ومقدارى از طرف بالاى پا باز است، بايد جاهايى كه باز است روى پا را، وجايى كه جبيره است روى جبيره را مسح كند. [ 61 ]
مسأله 336 - اگر در صورت يا دستها چند جبيره باشد، بايد بين آنها را بشويد واگر جبيره ها در سر يا روى پاها باشد، بايد بين آنها را مسح كند ودر جاهايى كه جبيره است بايد به دستور جبيره عمل نمايد.
مسأله 337 - اگر جبيره بيشتر از معمول اطراف زخم را گرفته وبرداشتن آن ممكن نيست، بايد به دستور جبيره عمل كند، وبنابر احتياط واجب تيمم هم بنمايد، واگر برداشتن جبيره ممكن است بايد جبيره را بردارد.
پس اگر زخم در صورت و دستها است اطراف آن را بشويد واگر در سر يا روى پاها است اطراف آن را مسح كند وبراى جاى زخم به دستور جبيره عمل نمايد.
مسأله 338 - اگر در جاى وضو زخم وجراحت وشكستگى نيست، ولى به جهت ديگرى آب براى همه دست وصورت ضرر دارد، بايد تيمم كند وبنابر احتياط واجب اگر براى مقدارى از دست وصورت ضرر دارد بايد اطراف آن را بشويد وتيمم هم بنمايد.
مسأله 339 - اگر جايى از اعضاى وضو را رگ زده است ونمى تواند آن را آب بكشد يا آب براى آن ضرر دارد اگر روى آن بسته‌است، بايد به دستور جبيره عمل كند، واگر باز است بعد از شستن اطراف آن بنابر احتياط واجب پارچه‌اى روى آن قرار داده ودست تر بر روى آن بكشد.
مسأله 340 - اگر در جاى وضو يا غسل چيزى چسبيده است كه برداشتن آن ممكن نيست، يا بقدرى مشقت دارد كه نمى شود تحمل كرد، بايد به دستور جبيره عمل كند.
مسأله 341 - غسل جبيره‌اى مثل وضوى جبيره‌اى است، ولى بنابر احتياط واجب بايد آن را ترتيبى بجا آورند نه ارتماسى .
مسأله 342 - كسى كه وظيفه او تيمم است، اگر در بعضى از جاهاى تيمم او زخم يا دمل يا شكستگى باشد بايد به دستور وضوى جبيره‌اى ، تيمم جبيره‌اى نمايد. [ 62 ]
مسأله 343 - كسى كه بايد با وضو يا غسل جبيره‌اى نماز بخواند، چنانچه بداند كه تا آخر وقت عذر او بر طرف نمى شود، مى تواند در اول وقت نماز بخواند، ولى اگر اميد دارد كه تا آخر وقت عذر او بر طرف شود، احتياط واجب آن است كه صبر كند واگر عذر او بر طرف نشد در آخر وقت نماز را با وضو يا غسل جبيره‌اى بجا آورد.
مسأله 344 - اگر انسان براى مرضى كه در چشم او است موى چشم خود را بچسباند، بايد وضو وغسل راجبيره‌اى انجام دهد.
مسأله 345 - كسى كه نمى داند وظيفه‌اش تيمم است يا وضوى جبيره‌اى بنابر احتياط واجب بايد هر دو را به جا آورد.
مسأله 346 - نمازهايى را كه انسان با وضوى جبيره‌اى خوانده صحيح است وبعد از آن كه عذرش بر طرف شد، براى نمازهاى بعد هم نبايد وضو بگيرد، ولى اگر براى آن كه نمى دانسته تكليفش جبيره است يا تيمم، هر دو را انجام داده باشد بايد براى نمازهاى بعد وضو بگيرد.
غسلهاى واجب غسلهاى واجب هفت قسم است:
اول: غسل جنابت.
دوم: غسل حيض.
سوم: غسل نفاس.
چهارم: غسل استحاضه.
پنجم: غسل مس ميت.
ششم: غسل ميت.
هفتم: غسلى كه بواسطه نذر وقسم ومانند اينها واجب مى شود.
احكام جنابت مسأله 347 - به دو چيز انسان جنب مى شود، اول: