برگزیده ای از تسنیم (8)

عبدالله جوادی آملی

نسخه متنی -صفحه : 26/ 5
نمايش فراداده

بيشتر مي‌شود؛ اعمال مخصوص «عمره» نيز از آن‏رو كه در طول سال مايه رونق معنوي مسجدحرام مي‌شود، به اين نام خوانده شده است[1]، بر اين اساس، كساني كه «اعتمار» را به معناي «زيارت»، و «عمره» را «زيارت خانه خدا» دانسته‌اند، شايد در صدد بيان مصداق بوده‌اند؛ نه تبيين مفهوم.

جُناح: مصدر يا اسم مصدر از ريشه «جنح» به معناي انحراف و عدول از حق است؛ نظير جنف در مقابل حَنف كه به معناي انحراف از صراط مستقيم است. گناه، بدان سبب جناح خوانده شده كه انحراف از حق و عدول از مسير شرع است.[2] به گِل نشستن كشتي را جَنوح سفينه به وَحَل گفته‌اند.[3]

مقصود از نفي جناح از طواف بين صفا و مروه: (فَلاجُناحَ عَلَيْه اَنْ‏يَطَّوَّفَ بهما) ترخيص در انجام دادن اين عمل است.

يَطَّوَّفَ: طواف، سيري است كه پايان آن به آغازش بينجامد؛ خواه به صورت استداره‌اي و گردش بر گرد چيزي باشد، مانند طواف برگرد كعبه: (وليَطَّوَّفوا بِالبَيتِ العَتيق)[4] يا به صورت رفت و برگشت مكرر و استطاله‌اي: (يَطوفونَ بَينَها وبَينَ حَميمٍ ءان)[5]؛ مانند سعي بين صفا و مروه كه با چهار مرتبه رفت از صفا به مروه و سه مرتبه برگشت از مروه به صفا صورت مي‌گيرد[6]، از اين‏رو در آيه از سعي مزبور به طواف تعبير شده است: (فَلا جُناحَ عَلَيهِ

[1] ـ التحقيق، ج 8، ص 220، «ع م ر»؛ مجمع‌البيان، ج 1 ـ 2، ص 439؛ الميزان، ج 1، ص 385.

[2] ـ معجم مقاييس، اللغه، ص 484، «ج ن ح».

[3] ـ تفسير المنار، ج 2، ص 42.

[4] ـ سوره حج، آيه 29.

[5] ـ سوره الرحمن، آيه 44.

[6] ـ ر.ك: الميزان، ج 1، ص 385.