تفسیر آیات حج، سوره بقره، آیه 196 (5)

عبدالله جوادی آملی

نسخه متنی -صفحه : 13/ 3
نمايش فراداده

راز لحن تهديد آميز آيه

بحث در اين بود كه در اين آيه مباركه چند بار سخن از دعوت «لله» است و در ذيل هم فرمود: (وَاتَّقُوْا اللّهَ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللّهَ شَدِيدُ العِقَابِ) در بيان يك حكم فقهي محض، لسان تهديد اين‌قدر حاد نيست كه گاهي دستور تقوا بدهد [و] گاهي اعلام كند كه بدانيد خدا «شديد العقاب» است. معلوم ‌مي‌شود زمينه اين حكم فقهي، زمينه استنكار و نپذيرفتن است و اين تأييد مي‌كند آنچه را كه در جريان حج تمتع وارد شده است كه بعضي از افراد در صدر اسلام اين حج تمتع را با انكار قبول كردند (در حقيقت قبول نكردند) و بعد هم بدعت گذاشتند و اصل حج تمتع را انكار كردند.

بدعت در اسلام

ـ حج تمتع، افضل اقسام حج

براي روشن شدن انكار بعضي از افراد در صدر اسلام جريان حج النبي(صلّي الله عليه و آله و سلّم) قرائت مي‌شد؛ يعني رواياتي كه مرحوم كليني (رضوان الله عليه) نقل كرد و ديگران در جوامع روايي خود آورده بودند دو قسم بود: يك قسم بيان اينكه حج سه قسم است و افضل اقسام همان حج تمتع است؛ يك قسم بيان سيره حضرت در حج بود به نام جريان «حج النبي». آن بابي كه روايات را به عنوان اصناف الحج ذكر مي‌كرد كاملاً دلالت مي‌كرد كه ائمه(عليهم السلام) فرمودند: امروز هم افضل انحا حج، همان حج تمتع است.