برخى از اعتقادات و تعاليم مهمّ آيين زرتشت از اين قرار است :
1- زرتشت ، خود را به عنوان يك پيامبر كه از جانب اهورا مزدا، مبعوث شده ، معرفى كرده است .فرشته اى كه ميان اهورا مزدا و زرتشت ، واسطه بوده يعنى پيام اهورا مزدا را به زرتشت مىرسانده .(وهومنه )
(پندارنيك ، بهمن ) نام دارد. اين فرشته تقريبا شبيه جبرئيل در دين اسلام است .(325)
2- اهورا مزداى (326) زرتشت بنابر گات ها، خداى يگانه : غير مادّى و تنها خالقجهان و حاكم برهستى است .
زرتشت بر همه اهوره ها و خدايان آريايى ، مهرباطل زد و آنان را (ديو) (گمراه كننده )ناميده و از آن پس ، پيروان اهورا مزدا را (مزديسناييان) يعنى خداپرستان و پيروان خدايان باطل را (ديويسناييان ) يا ديو پرستان خواندهاند.(327)
3- اهورامزدا، اراده قدسى و علوى خود را به وسيله روح مقدّس و نيكو نهاد به فعليّت مىرساند، كه آن را (سپنتامينو) ناميده است . چنان كه فرامين الهى به دستيارى ارواح مقدّس كه(امشاسپنتا) گفته مى شود اجرا مى گردد. اين فرشتگان هر يك با حالات و صُوَر فعّاليّتذات الوهى ، نام و معنايى جداگانه دارند.
چنان كه يكى را (وهومنه ) (بهمن ) ناميد كه بهمعناى فرشته پندار نيك و نهاد خوب است ؛ ديگرى را (آشا) (ارديبهشت )، يعنى فرشته راستى و عدالت ، ديگرى را (خشترا)(شهريور)، يعنى فرشته نيرو و قدرتكامل ، يكى ديگر را (هور و اتات )(خرداد)، يعنى فرشته كامروايى ، يكى را نيز (آرمايتى )(اسفند ارمذ)، يعنى فرشته شفقت ، لطف و بارورى و ديگرى را (اقربات ) (امرداد) به معناىبقا و جاودانى ، نام نهاده است .(328)
4- با آن كه اهورا مزدا در عرض جلال خود، شريك و انبازى ندارد، با اين وصف ، (زرتشت )معتقد است كه در برابر هر نيكى ، يك بدى وجود دارد، چنان كه در برابر روح پاك و مقدّس(سپنتامينو) روح شرير و ناپاك (انگره مئينو) قرار دارد. به اين خاطر از روز نخست جهان كهروان نيك و طاهر از اهورا مزدا، تراوش كرد با معاندت و مبانيت روح ناپاك و پليد روبه روگشت . اين همان روان پليدى است كه در زمان هاى بعد، شيطان نام گرفت .(329)
5- از نظر زرتشت ، خداوند، انسان را آزاد و مختار آفريد و براى او، هيچ نوع جبر و تقديرىوجود ندارد.
انسان ، مختار است ميان انديشه نيك وبد كه يكى را انتخاب كند. امّا در عينحال ، زرتشت ، توصيه مى كند وتاءكيد مى ورزد اگر انسان در زندگى سه اصل : پندار نيك ، گفتار نيك و كردار نيك را شعار خود قرار دهد سعادتمند و خوشبخت خواهد شد.(330)
6- دين زرتشت ، دينى است كه نسبت به همه چيز، به ويژه سرنوشت انسان ، خوش بين است .يعنى در حالى كه جهان را ميدان نبرد ميان خير و شر و نور و ظلمت مى داند، ولى سرانجام ،خوش بين است كه (سپنتامينو) بر (انگره مئينو) پيروز خواهد شد.(331)
7- دين زرتشت براى آبادانى و كار و كوشش ، ارزش زيادىقائل شده و مى گويد: براى اين كه خير بر شر، پيروز شود يا عالَم نور بر ظلمت ، چيره گردد انسان بايد چه در انديشه نيك ، چه در گفتار نيك و چه در كردار نيك ، پيشى گيرد، وبه طور جدّى و عملى براى تحقّق منويّات و اهداف اهورا مزدا، كار كند. برخى از كارهاى خواسته شده در دين زرتشت ، از اين قرار است : حفر قنوات ، كاشتن و آبيارى كردن زمين ،پرورش دام ها و طيور، از بين بردن موجودات موذى و از بيخ بر كندن علف هاى هرز، سير كردن گرسنگان و چهار پايان ، كمك به بيماران و مستمندان ، زادن و پرورش نسل ، آلوده نكردن آب ها، كوشش در آبادانى شهر و ديار، دورى از دروغ و پيروى از راستى ودرستى ، براى خانه و جامعه ، مفيد بودن .(332)
8- در دين زرتشت ، روح يك پديده مستقل است . بر خلاف جسم و تَن كه فانى مى شود و از بينمى رود، روح ، باقى خواهد ماند، و بعد از آن كه روان از تَن ، جدا مى شود تا روز رستاخيز درعالَم برزخ مى ماند و سپس در روز قيامت مى بايد حساب و كتاب ، پس دهد. از اين نظر در دين زرتشت ، سخن از نامه اعمال ، ميزان ، ترازو و همين طورپل جينوات (پل صراط) به ميان آمده است . به عقيده زرتشتيان ، اينپل كه از مو باريك تر و از شمشير، تيزتر است ، مؤ منان به راحتى از آن مى گذرند و وارد بهشت مى شوند؛ امّا كسانى كه از اهريمن ، پيروى كرده واعمال شان نيك نبوده است ، از اين پل نمى توانند عبور كنند، و در دوزخ مى افتند.