| 577 |
كرده اند و مى كنند كه آثار علمى يونانيان را كما و كيفا تحت الشعاع افكار علمى خود قرار داده اند .
زحمات فكرى پيشينيان معد پيشرفت پيشنيان گرديده است و اگر خدمات علمى آنان نمى بود اينان در بسيارى از رشته هاى بويژه رياضيات و طب بدان سرعت علمى خود پيش نمى رفتند .
ولى سخن اين است كه انظار و افكار دانشمندان اسلامى در تمام فنون بر يونانيان فائق آمده است آنچه را كه آن بزرگان آورده اند اين بزرگ مردان برخى را امضا و تصديق و برخى را تصحيح و تكميل كرده اند و در بسيارى از شعب علمى اساس جديد طرح كرده اند و طريق نزديك ترى تحصيل نموده اند كه تفاوت بسيار است .
زبان هر قوم نردبان و وسيله اى براى وصول معانى و عروج به علوم و حقايقى است كه به آن زبان تقرير و تحرير مى گردد .
در حدود هزار سال زبان يونانى زبان جهانى و بين المللى علمى كره بود اين از جهت اعتلاى فرهنگى و ارتقاى فكرى يونانيان در رشته هاى دانش بود .
چون از بركت ظهور دولت حقه اسلام معارف حكمت متعاليه و شئون علوم اسلامى در اوج تحقيق خود تحقق يافت زبان يونانى تحت الشعاع عربى قرار گرفت تا كم كم عربى شهرت جهانى پيدا كرد و جميع علوم به زبان عربى تدوين گرديد .
اگر بررسى مواريث علمى يونانيان كه به مسلمانان رسيده است و تكميل و تكامل آن ها در دست دانشمندان اسلامى عنوان گردد سخن به درازا خواهد كشيد ولى در اين وجيزه به عنوان نمونه برخى از آن ها ارائه داده مى شود .
كم ترين و كوچك ترين از اين نمونه ها موضوع جيب و ظل و ديگر تناهى ابعاد است كه بدان ها اشاره مى شود .
نگارنده در مقام صحت و سقم و تصديق و تكذيب تناهى ابعاد كه يك بحث فلسفى است از نظر شخصى خود نيست فقط تذكر به تكامل مسئله تناهى ابعاد منظور است .