ادعانامه ای علیه تمدن غرب و دورنمائی از رسالت اسلام

سراغ ندارد .

وى براى زندگى هيچ روشى و هيچ مكتبى جز آنكه علم مشخص مى كند نمى شناسد ..

زيرا دين در اجتماع وى آنهم در بهترين صورتش و نه در چهره ء نازيباى ديگر چيزى بجز يك احساس روانى و تصفيه ء اخلاقى و وابستگى به عالم غيب نيست ..

بديهى است كه دين با اين چهره فقط نماينده ء يك جنبه از جنبه هاى مختلف آفرينش بشر است و اكتفا به چنين دينى بس خطرناك و داراى عاقبتى و خيم زيرا در اينصورت هرگونه فعاليت عملى و مثبت مادى به حال تعطيل در خواهد آمد و بسى روشن است كه كسى همچون دكتر كارل از اينكه فرار از تمدن در جهت رسيدن به چنين دنياى روحى و منفى و غير عملى انجام گيرد سخت هراسان و انديشناك خواهد بود و البته حق نيز به جانب اوست زيرا پناه بردن به اين دين سرانجامش برگشت به رهبانيت است رهبانيتى كه اروپا از آن مصيبت ها كشيده و در پايان نيزكارش به عصيان و افسار گسيختگى مادى و كافرمنشى ظالمانه و دور از انصاف منتهى شده است .

حال اگر وى بخواهد براى زندگى يك روش دينى عملى قائل شود بى گمان صحنه ئى كهدر نظرش مجسم شود صحنه ئى بس زشت و هولناك و تحمل ناپذير خواهد بود زيرا اروپا روش عملى دين و دخالت دين در امور زندگى را جز به اين صورت كريه نشناختهو بياد ندارد اين صحنه چيزى جز ماجراى قدرت كليساى