اسوه های قرآنی و شیوه های تبلیغی آنان

مصطفی عباسی مقدم

نسخه متنی -صفحه : 429/ 21
نمايش فراداده

فصل سوم - شيوه اسوه نمايى در تبليغ (روش الگويى)

در تبليغ، چه با ديدگاه اسلامى و چه با ديدگاه غير اسلامى و غربى، روش‏ها و شيوه‏ها جايگاه مهمى دارند، چرا كه شيوه، يكى از اركان و عناصر تبليغ‏(1) به‏شمار مى‏رود.

در تعريف شيوه تبليغ مى‏توان گفت:

كيفيت و سازوكار رساندن پيام تبليغ به مخاطبان را شيوه تبليغ مى‏گويند، به عبارت ديگر كيفيت انتقال موضوع به وسيله ابزار همان شيوه تبليغ‏است.

مبلّغ بايد پس از تعيين هدف تبليغ و مشخص نمودن مخاطب و روشن كردن موضوع، درپى انتخاب ابزارهاى مناسب و اتخاذ شيوه‏هاى درخور براى كار تبليغى خود باشد.

در اين ميان اتخاذ شيوه‏هاى صحيح و مناسب مهم‏ترين بخش كار است. چه، احتمال موفقيت تبليغ در يك زمينه با اختلاف روش‏ها تفاوت پيدا مى‏كند، حتى ممكن است با يك روش موفقيت كامل حاصل گردد و با روش ديگر ابداً توفيقى به‏دست نيايد.

از طرفى توجه به شيوه‏هاى متعدد در تبليغ اسلامى با عنايت به گستردگى و انعطاف پذيرى تعاليم اسلامى مد نظر است. احكام و تعاليم اسلامى تماماً منطبق با مقتضيات طبيعى و شرايط فطرى و موافق با سنن الهى حاكم بر جهان است، بنابراين در هر شرايط، امكان اتخاذ يك روش برخاسته از مبانى دينى وجود دارد. در كتاب مشكلات الدعوة و الدعاة آمده است:

انعطاف‏پذيرى اسلام چنين اقتضا مى‏كند كه با روش‏هاى متناسب با زمان و مكان و با زبان روز و بهره گيرى از ابزارهاى مشروع گوناگون كه متضمن رساندن پيام اسلام به مردم است تبليغ و دعوت صورت پذيرد.(2)

در همين كتاب در خصوص اهميت روشمندى دعوت آمده است:

عواملى متعدد وجوددارد كه تا حد زيادى به موفقيت مبلّغ در زمينه‏هاى تبليغى يارى مى‏رساند. اتخاذ روش درست قطعاً يكى از اين عوامل حساس و مهم است كه ارزش فرصت‏ها تلاش‏هاى مبلّغ را دو چندان كرده، او را با كمترين زحمت به نتيجه مطلوب مى‏رساند.(3)