مكرر گفته ايم : از اين كه در سوره مباركه طه مى فرمايد :

( " انه يعلم السر واخفى " )( 1)

خدا از سر آگاه است و از پنهان تر از سر معلوم مى شود كه از سر پنهان تر هم چيزى هست . انسان يك علنى دارد و يك سرى ديگر از سر پنهان تر چيست ؟

وقتى از حضرت صادق عليه السلام سوال مى كنند كه " از سر پنهان تر " ديگر چيست مى فرمايد :

سر آن پنهانى است كه خودت از وجود آن آگاهى و پنهان تر از سر چيزهايى است كه خودت هم خبر ندارى يعنى خودت غافلى خودت فراموش كرده اى ولى الان در باطنت وجود دارد .

برخلاف آنچه افراد خيال مى كنند كه هرچه ما فراموش كرده ايم محو شده است آنچه كه فراموش كرده اى در تو وجود دارد منتها نمى توانى به ياد بياورى . اين يك مساله دقيقى است .

دنيا قيامت كوچك

( " الم ياتكم نبا الذين كفروا من قبل فذاقوا و بال امرهم و لهم عذاب اليم " ) .

قرآن هميشه از خود دنيا به عنوان يك قيامت كوچك ياد مى كند يعنى چنين نيست كه اعمال انسان در همين دنيا هيچ بازگشتى نداشته باشد . اين را از اين جهت ذكر مى كند كه انسانها چون اهل دنيا هستند و دنيا را جلوى چشمشان مى بينند عواقب دنيوى بيشتر در آنها اثر مى گذارد با اينكه خيلى كوچكتر از عواقب اخروى است زيرا آخرت فعلا از چشمشان مخفى است . قرآن مى فرمايد قسمتى از عقوبتها و مكافاتها در همين دنيا به انسانها مى رسد .

آيه شريفه مزبور مى فرمايد :

1. طه 7